Het kan: een overdosis vitamine D door de zonnebank

Het waren onderzoekers van het Belgische Universitaire Ziekenhuis Leuven die met het nieuws naar buitenkwamen. Michaël Laurent, een van de betrokken Leuvense artsen, benadrukt hierbij dat hij en zijn collega’s niet over een nacht ijs zijn gegaan: ''We hebben de vrouw uitgebreid en met de meest geavanceerde technieken onderzocht. Zo keken we onder andere naar genetische factoren, eetpatroon en of haar dokters haar niet onbedoeld teveel vitamine D-supplementen hadden voorgeschreven. Al deze zaken hebben we kunnen uitsluiten en dus konden we niet anders dan de oorzaak toe te schrijven aan het zonnebankgebruik van de vrouw. Toen ze stopte met de zonnebank, werd haar Vitamine D-spiegel ook weer minder.''

Niet het eerste geval

De vrouw bleek jarenlang nagenoeg elke dag onder de zonnebank te liggen. Het is vooral die hoge frequentie (en niet zo zeer de duur) van zonnebankgebruik die volgens Laurent haar die overdosis aan vitamine D heeft gegeven. Het is bekend dat een tekort aan Vitamine D voor broze botten en meer valpartijen kan zorgen. Maar een overdosis aan Vitamine D kan dat effect ironisch genoeg evenzeer veroorzaken (samen met hoge calciumwaarden in het bloed).

De Belgische vrouw (van middelbare leeftijd) is ook niet de eerste bij wie dit voorkomt. Amerikaans onderzoekers van de Mayo Clinic hadden eerder dezelfde conclusie getrokken bij een andere, jonge, vrouw. Maar omdat het nog nooit eerder voorgekomen was, hield de wetenschap een slag om de arm. ''Ons onderzoek bevestigt dat UV-licht in zeldzame gevallen toch voor een overdosis aan Vitamine D kan zorgen'', zegt Laurent. ''De handboeken geneeskunde gaan daarmee iets aangepast moeten worden.''

Geen overdosis door zonlicht

De zon is de grootste leverancier van UV-licht op aarde. Om aan voldoende vitamine D te komen, krijgen we vaak het advies om een half uurtje per dag met blote armen en benen in de zon te lopen. Maar verbazingwekkend genoeg zijn er nog nooit eerder mensen ontdekt die een overdosis vitamine D kregen doordat ze teveel in de zon zaten. Waarom dat bij zonnebanken wel kan is voor Laurent ook niet duidelijk.

Kan elke dag een half uurtje zonnebank dan ook een manier zijn om genoeg vitamine D binnen te krijgen? Dat is geen simpele vraag. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft zowel zonlicht als de straling van zonnebanken in haar lijst van kankerverwekkende elementen staan, maar het schadelijke effect van zonnebanken is een zeer technische discussie waarbij nog veel onderzoek nodig is.

In ieder geval kwam onlangs het wetenschappelijke gezondheidscommité van de Europese Commissie tot de conclusie dat zelfs gematigd gebruik van zonnebanken onder veiligheidsvoorschriften onveilig is. Daarnaast is de aanmaak van Vitamine D volgens het commité de veiligheidsricio’s niet waard.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Dinsdag en woensdag rond 11.35 uur in De Ochtend

Dit artikel werd verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).