Wetenschap & Techniek
NOSNTR

Waarom je 66 miljoen jaar geleden maar beter een winterslaapje kon doen

foto: pxhere
  1. Nieuwschevron right
  2. Waarom je 66 miljoen jaar geleden maar beter een winterslaapje kon doen

Je zou denken dat we alles wel weten over het uitsterven van de dinosaurussen, 66 miljoen jaar geleden. Niets is minder waar: wat precies de oorzaak is van het uitsterven, waarom de ene soort wel uitstierf en de ander niet - we weten het nog steeds niet. Wat we wel weten: "Als je zoiets stoms deed als een winterslaap, dan had je geluk".

#28 - Een struisvogel in je achtertuin en waarom de dino-uitsterving nog steeds mysterieus blijft - Kennis & Co

Natuurlijk, in grote lijnen is het wel bekend wat er 66 miljoen jaar geleden gebeurde. Met een snelheid van 72.000 kilometer per uur boorde een rotsblok met een doorsnee van twaalf kilometer zich in de aarde, daar waar nu het Mexicaanse schiereiland Yucatán ligt. Ruim driekwart van alle diersoorten op aarde, waaronder de niet-vliegende dinosaurussen, overleefde de inslag niet.

Maar wat er na die inslag precies gebeurde, daar liggen wetenschappers nog steeds met elkaar over in de clinch. Stof vervuilde de atmosfeer, hield het zonlicht tegen en maakte het leven op aarde onmogelijk, is een veelgehoorde theorie. Maar daar denkt paleontoloog Melanie During, die recentelijk het boek 'De laatste lente van de dinosauriërs' publiceerde, anders over.

Geroosterd

Want nog voor dat stof zich over de aarde verspreidde zorgde de inslag voor een enorme hoeveelheid infrarode straling, vergelijkbaar met de kracht van een miljard atoombommen. "Je bent gewoon dood als je daaraan wordt blootgesteld," vertelt During. "Tenzij je onder de grond zat, omdat je zoiets stoms als een winterslaap deed. Of als je onder water zat, of ergens achter beschutting. Dan had je geluk".

Dat wil overigens niet zeggen dat stof geen enkele rol speelde. "Als je die straling had gemist, en je was er nog, dan was de stof zeker weten een ramp. Maar de kans dat je die straling had gemist was wel klein."

Quote

Het voelde als een opvlieger, hoewel ik die nog nooit heb gehad

Melanie During, paleontoloog

Maar waarom de ene soort wel uitstierf en de andere niet: nog steeds niet duidelijk. Waarom de impact op het noordelijk halfrond zoveel desastreuzer was: het blijft gissen. Wel ontdekte During onlangs in welk jaargetijde de asteroïde op de aarde knalde, dankzij de fossiele overblijfselen van prehistorische vissen.

Vissen met jaarringen

De botten van vissen groeien niet in elk jaargetijde even snel, zodat ze een soort jaarringen bevatten. Tijdens het massale uitsterven van de vissen - de fossielen hebben het gruis van de asteroïde nog in de kieuwen zitten - waren hun botten net weer begonnen met groeien.

During herinnert zich het moment nog dat ze besefte wat dat betekende. "Ik dacht: het moet een lente zijn geweest." Ze beschrijft het als een klassieke Aha-Erlebnis. "Het voelde als een opvlieger, hoewel ik die nog nooit heb gehad. Het gevoel dat plotseling uit het niets het zweet je uitbreekt. Dat je denkt: wacht even. Dit is iets."

Kennis & Co is de wetenschapspodcast van de NOS en NTR. Wetenschapsjournalist Jop de Vrieze praat je daarin wekelijks bij over het belangrijkste en leukste nieuws uit de wetenschap. Met elke week een wetenschapper te gast die een belangrijke wetenschappelijke ontwikkeling belicht.

Ster advertentie
Ster advertentie