'Je kunt toerisme en natuurbescherming heel goed met elkaar combineren'

Het wordt steeds drukker op Terschelling. Jaarlijks stappen er zo'n 450.000 toeristen van de pont, op zoek naar uitgestrekte stranden en glooiende duingebieden. Wat betekent dat groeiende toerisme eigenlijk voor de natuur? Jasper Heslinga, die vorige week promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen, onderzocht de balans tussen toerisme en natuurbehoud op het eiland.

Nieuws en Co stapte met Jasper Heslinga op de boot naar Terschelling en struinde met hem over het eiland:

Toerisme heeft impact op natuurgebieden, maar kan ook juist bijdragen aan de bescherming ervan. Als voorbeeld noemt de onderzoeker het duingebied aan de oostkant van Terschelling, waar paarden en runderen grazen. Voor fietsers en wandelaars geven die beesten het natuurgebied een extra dimensie, zegt Heslinga. Op die manier kunnen toerisme en natuur elkaar versterken. En het vlees van de runderen wordt verkocht als streekproduct. "Je kunt landbouw, natuurbescherming en toerisme heel goed met elkaar combineren, dat zie je in dit gebied."

Bedrijventerrein in de polder

Maar hoe creëer je zo’n win-winsituatie? Volgens de onderzoeker is het niet altijd makkelijk om samenwerking tussen verschillende belanghebbenden van de grond te krijgen. Wat het soms lastig maakt, is dat overheden de neiging hebben om veilige keuzes te maken en vernieuwende plannen te mijden.

Een voorbeeld van waar het juist níet goed is gegaan, zegt de onderzoeker, is het bedrijventerrein op Terschelling. Omdat de bewoners en Staatsbosbeheer dat destijds niet in het bos wilden hebben, is het uiteindelijk in de polder neergezet. Maar in zo’n platte polder is het bedrijventerrein juist van veraf zichtbaar en breekt het het vrije uitzicht. Achteraf gezien zijn de eilandbewoners daar toch niet zo blij mee.

Toeristen komen voor de natuur

Wat zijn Heslinga’s aanbevelingen voor overheden en andere partijen? Durf te experimenteren, zegt hij, en probeer daarbij de samenwerking te zoeken. Verschillende belanghebbenden – zoals Staatsbosbeheer en toeristische ondernemers – zouden volgens Heslinga meer op zoek moeten gaan naar hun gedeelde waarden. "Al die partijen hebben belang bij een mooi eiland dat aantrekkelijk is voor toeristen, maar waar ook de natuur een hele belangrijke speler is. De natuur is uiteindelijk hét ding waar mensen voor komen, dus zorg alsjeblieft dat dat er mooi uitziet."

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).