'Dunne mensen hebben genetisch gezien gewoon mazzel'

‘Er wordt tegenwoordig veel gestuurd op eetgedrag, met name gezond eten. Gezonde, dunne mensen hebben vaak het idee dat dikke mensen maar gewoon minder moeten eten. Maar verschillende onderzoeken hebben laten zien dat dik zijn voor een deel genetisch bepaald is, wat er tegenin gaan een stuk lastiger maakt.’ Aan het woord is Sander Kersten, professor Humane Voeding aan de Wageningen Universiteit. Hij reageert op het onderzoek dat deze week werd gepubliceerd in Nature Communications door wetenschappers van Cambridge University, waar hij zelf niet bij betrokken was. Zij lieten voor het eerst bij mensen zien dat een mutatie in het gen MC4R zorgt dat je liever vet eten dan zoet eten wil consumeren.

Mutatie zorgt voor eten van meer vet

Het gen is betrokken bij het reguleren van de eetlust. Mensen die van beide ouders een defect gen krijgen, hebben altijd honger – op een manier die voor normale mensen niet te bevatten is. Voor het onderzoek verzamelden de wetenschappers mensen met een heterozygote mutatie, wat wil zeggen dat één van de twee genen defect is. Ook deze mensen zijn flink te zwaar, met een gemiddeld BMI van 39. Ter vergelijking: een gezond BMI zit tussen de 19 en 24.

In eerste instantie mochten de proefpersonen zelf aangeven of ze dachten zoet of vet eten lekkerder te vinden. Daarna kregen ze verschillende maaltijden voorgeschoteld, die heel zoet of juist heel vet waren. De proefpersonen met het gemuteerde gen bleken gemiddeld veel meer van het vette eten te nemen dan de andere proefpersonen: 95 procent meer dan de gezonde controlegroep en 65 procent meer dan de ‘gewone’ te dikke controlegroep. Daarentegen aten de proefpersonen met het gemuteerde gen juist minder van het zoete eten.

Dunne mensen hebben geluk

Wat zegt dit nu precies? Volgens Kersten geven de resultaten aan dat er wel degelijk een biologische basis is voor verschillen in voorkeuren tot bepaald eten. ‘Niemand is precies gelijk op genetisch gebied. Dunne mensen voelen zich vaak verheven, terwijl zij genetisch gezien mazzel hebben gehad.’ Dat het mensen die erfelijk belast zijn soms toch wel lukt op gezond gewicht te blijven, is een kwestie van ijzeren discipline en doorzettingsvermogen. Kersten pleit dan ook voor vervolgonderzoek dat probeert andere mogelijke variaties in kaart te brengen. Zo kan een basis gelegd worden om de verschillen in voedselvoorkeur beter te begrijpen.

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).