Jeuk is besmettelijk

Mensen en andere primaten hebben last van besmettelijke jeuk. Als we een ander zien krabben, dan voelen we een onweerstaanbare aandrang zijn voorbeeld te volgen. De Chinees Yao-Qing Yu en collega’s ontdekten dat muizen er ook last van hebben. En dat is handig, want met een muis en zijn brein kan en mag je een stuk meer onderzoeken.

Krabben op commando

De onderzoekers ontdekten het fenomeen bij de knaagdieren toen ze muizen met en zonder chronische jeuk naast elkaar te zetten. Ze konden elkaar zien door de glazen wand van hun bakjes. Zag een muis een andere muis krabben, dan begon hij zelf ook. Het gaat zelfs zo ver dat een muis begint te krabben als hij een soortgenoot hetzelfde ziet doen in een filmpje.

In een volgend onderzoek lokaliseerden de Yao-Qing en collega’s de precieze plek in de hersenen die betrokken zijn bij de besmettelijke jeuk. Het blijkt te gaan om de nucleus suprachiasmaticus dat weer een stukje is van de hypothalamus die midden in het brein ligt. Hierna slaagden de onderzoekers erin om de muizen op commando te laten krabben. Dat deden ze door de nucleus suprachiasmaticus van genetisch gemodificeerde muizen te beschijnen met blauw licht.

Placebo-effect

De uitkomst van het onderzoek verrast hoogleraar gezondheidspsychologie Andrea Evers. Besmettelijke jeuk is blijkbaar geen aangeleerd gedrag dat alleen hoog sociale primaten vertonen, maar een fysieke respons die je in de hersenen kunt aanwijzen. Ze denkt dat bij het optreden van placebo-effect iets vergelijkbaars gebeurt. Evers is vanmiddag te gast in Nieuws en Co. Ze organiseert begin april het eerste internationale congres over placebostudies.

Yao-Qing Yu et al. Molecular and neural basis of contagious itch behaviour in mice. Science, 10 maart 2017.

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).