Wetenschap & Techniek

Bijzondere veilingstukken met een wetenschappelijk tintje

foto: NPO Radio 1foto: NPO Radio 1
  1. Nieuwschevron right
  2. Bijzondere veilingstukken met een wetenschappelijk tintje

[NTR] Op 14 december veilt Christie’s in New York een bijzonder boek: een eerste druk van sir Isaac Newton’s Philosophiae Naturalis Principia Mathematica. Het revolutionaire boek moet zo’n 1 miljoen dollar op gaan leveren. Het boek is niet het eerste wetenschappelijke getinte veilingstuk dat onder de hamer ging de afgelopen jaren. De Kennis van Nu maakte een lijstje.

1. Zeldzaam bijna-compleet dodoskelet

Op 22 november veilde Summer Place Auctions een zeldzaam pronkstuk: een bijna-compleet skelet van een dodo, de eerste in bijna 100 jaar. Het skelet bestaat uit botten van allerlei verschillende dodo’s, met veel moeite bij elkaar gezocht door een verzamelaar. Er zijn slechts 12 vergelijkbare skeletten ter wereld, die allemaal in musea staan. De nieuwe eigenaar bood, per telefoon, het winnende bedrag van 346.300 pond.

2. Monster van Alexander Flemings penicilline-schimmel

Sir Alexander Fleming, beroemd voor het ontdekken van de penicilline, gaf ooit een monster van de originele schimmel aan zijn buren. Dit als bedankje voor het voorkomen van een inbraak in zijn huis. Het monster bracht op 8 juli 2015 4.720 pond op tijdens een veiling.

3. Schitterende meteoriet uit Rusland

Sommige meteorieten zijn miljoenenvondsten, terwijl anderen maar niet te verkopen blijken. Op 20 april 2016 veilde Christie’s in Londen een hele ‘kosmische collectie’ van buitenaards gesteente. Een stuk meteoriet dat was gepolijst tot een bolvorm bracht 130.000 dollar op – negen keer de vraagprijs. Daar stonden onverkoopbare exemplaren tegenover, zoals een meteoriet met een geschatte waarde van 1,1 miljoen dollar.

4. Handgeschreven brief van Charles Darwin

In februari 2016 veilde het veilinghuis Nate D. Sanders een handgeschreven brief van Charles Darwin, gericht aan een Britse zeebioloog. In de brief vertelt Darwin over zijn plannen een nieuwe, herziene uitgave van The Origin of Species te publiceren. Het openingsbod was 69.500 dollar, maar dat is niet geboden en dus is de brief niet geveild.

5. Gesigneerde lens van Apollo 15-astronauten

In april van dit jaar veilde het Amerikaanse RR Auctions een bijzonder item: een Zeiss cameralens gebruikt door Apollo 15-astronaut Dave Scott om foto’s mee te maken in het ruimtevaartuig. De lens zat vast aan een Hasselblad Electric Data Camera en had een zilveren afwerking om te zorgen dat de interne temperatuur van de lens consistent zou blijven. Op de maan is het overdag namelijk bloedheet, tot 120 graden celcius. ’s Nachts is het juist ijskoud: zo’n -150 graden. De lenskap is gesigneerd en de lens zelf heeft 293 foto’s gemaakt. De lens ging onder de hamer voor 453.281 dollar.

6. De Nobelprijs voor Natuurkunde uit 1982

In de geschiedenis van de Nobelprijs zijn in totaal 19 Nobelprijzen ter veiling aangeboden. Het exemplaar uit 1982 behoorde toe aan Dr. Kenneth Wilson. Hij kreeg de Nobelprijs voor Natuurkunde vanwege zijn werk voor de natuurkunde van gecondenseerde materie. De prijs is gemaakt van 18-karaats goud. Op de voorkant staat een afbeelding van Alfred Nobel, op de achterkant een afbeelding van de godin Isis en de ‘Genius of Science.’ Nate D. Sanders veilde de prijs zowel in mei als in oktober van dit jaar, beide keren zonder succes.

De veiling in december 2014 van de Nobelprijs van bioloog James Watson verliep wel heel succesvol. Het eremetaal ging de deur uit voor 4,1 miljoen dollar. Watson had zijn medaille zelf in de verkoop gedaan om geld op te halen voor het laboratorium waar hij als adviseur was geschorst, naar aanleiding van racistische en seksistische uitlatingen.

7. Lampen en laboratoriumsleutels van Thomas Edison

Thomas Edison, die de bijnaam ‘De Tovenaar van Manlo Park’ had, was één van de eerste uitvinders die zijn geesteskind massaal liet produceren. Hij creëerde het praktische peertje dat verlichting moderniseerde. Edison vroeg meer dan 1000 patenten aan voor zijn uitvindingen, waarvan ongeveer 400 gerelateerd aan de lamp. Een set van vijf lampen ging onder de hamer voor 30.000 dollar. Ook de sleutels van zijn laboratorium brachten geld op: 10.625 euro voor sleutels met labels zoals shop, motor shed en invention factory.

8. Leren jack van Albert Einstein

Veilinghuis Christie’s pakte in juli uit met een wel heel bijzonder veilingstuk: een leren jas van Albert Einstein. Dat Christie’s het item omschreef als ‘veel gedragen en met een sterke geur’ weerhield een bieder er niet van 112.500 pond voor de jas neer te tellen. Het leren jack is zichtbaar op een aantal foto’s die gemaakt zijn van Einstein, halverwege de jaren ’30. Einstein droeg het jack zo vaak dat het nog steeds naar de rook van zijn pijp ruikt.

9. Foto’s van de gedoemde Zuidpool-missie van kapitein Scott

In 1912 zette kapitein Scott met zijn team koers naar de Zuidpool. De ontdekkingsreiziger bereikte Antarctica, maar kwam erachter dat de Noor Roald Amundsen hem voor was. De groep stierf op de terugweg. 52 negatieven van deze trektocht, niet eerder vertoond, brachten in april 2015 zo’n 30.000 pond op. De foto’s zijn gemaakt bij het basiskamp op Ross Island en laten zien hoe de groep zich voorbereidde op de expeditie.

10. Naamgever voor een nieuwe mottensoort

Een nieuw ontdekte dieren- of plantensoort een naam geven is een belangrijk en ook een beetje politiek proces. Bekende mensen als Richard Dawkins, Beyoncé en Obama lieten al een soort aan hun naam verbinden. De Western National Parks Association veilde in oktober 2015 de rechten om een nieuwe mottensoort een wetenschappelijke naam te geven. De veiling vond plaats op eBay en had een startbod van 500 dollar. De uiteindelijke winnaar bood 12.600 dollar om de mottensoort zijn naam te kunnen geven.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap
Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Dinsdag en woensdag rond 11.35 uur in De Ochtend

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van de De Kennis van Nu (NTR).

Ster advertentie
Ster advertentie