Factcheck: Wit brood soms gezonder dan volkoren?

De hoeveelheid essentiële mineralen, calcium, ijzer, magnesium, vet en cholesterol in ons lichaam, het aantal nodige enzymen voor onze nieren en de lever; het zijn een paar van de parameters die de onderzoekers van het Israëlische Weizmann-Instituut van Wetenschappen gebruikten om het effect van de twee soorten brood te meten. En voor al hun parameters konden ze bijna geen verschil vinden. Het enige dat ze vonden was een klein verschil in de suikerspiegel in ons bloed. Wit brood zou te snel voor een grote suikerspiegel zorgen.

Dat laatste is voor mensen die met voeding bezig zijn niets nieuws. Te snelle koolhydraten zorgen voor een hoger suikergehalte in ons bloed, waardoor ons lichaam deze sneller moet afbreken. Daardoor krijg je niet alleen makkelijker opnieuw honger, de overtollige energie die niet naar je hersenen en spieren gaat wordt ook in vet omgezet. Volkoren brood heeft trage suikers, waardoor het lichaam meer tijd beschikbaar heeft om ze af te breken en energie naar de spieren te sturen. Onder meer daarom is volkoren brood gezonder.*

Maar dit verschil tussen twee type broden was volgens de Israëlische onderzoekers niet alleen klein, het bleek tegelijkertijd ook enkel om gemiddelden te gaan. Wanneer ze naar de situatie van de proefpersonen individueel keken bleken er zelfs mensen te zijn bij wie hun suikerspiegel lager was bij wit brood dan bij bruin brood.

'Studie met erg weinig zeggingskracht'

Die conclusies werden door verschillende media opgepikt. Maar Astrid Postma-Smeets, ‎senior Voedingskundige bij het Voedingscentrum, is niet enthousiast over deze studie. Daarvoor heeft ze verschillende redenen: “De onderzoekers gebruikten slechts twintig personen die maar voor vier weken gevolgd werden. Ook maakten ze geen statistische verantwoording in de studie of ze met die kleine aantallen wel een beoogd effect zouden kunnen meten. Dat is erg ongebruikelijk. Tegelijkertijd maakten ze geen informatie bekend over de andere voedingsgewoontes van hun proefpersonen, terwijl mensen niet alleen van brood leven.”

Tenslotte kun je je ook afvragen of het gebruikte volkoren zuurdesembrood met een wit brood wel representatief genoeg is om wit en volkorenbrood te vergelijken. Er zijn immers meerdere type volkoren en witte broden mogelijk. Het maakt allemaal dat de studie volgens Postma-Smeets erg weinig zeggingskracht heeft.

* We hebben het hier uitdrukkelijk over volkorenbrood en niet over andere bruine broden, want het zijn de volkorengranen die juist voor de gezondere trage suikers zorgen. De term volkorenbrood is ook een beschermd product dankzij de Warenwet Meel en Brood. Als je dus naar een volkorenbrood in de winkel of bij de bakker vraagt, ben je zeker dat je geen wit brood hebt waar een bruine kleurstof aan toegevoegd is. Als de verkoper je ondanks je vraag toch probeert te bedotten, kan hij of zij daarvoor zelfs beboet worden.

Dit artikel werd verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Dinsdag en vrijdag rond 10.50 uur in de Ochtend