Gaat de tomaat de banaan redden?

De Cavendish banaan, de banaan die in al onze winkels ligt, wordt bedreigd door twee soorten schimmelepidemieën: 'Black Sigatoka' en 'Panamaziekte'. Voor de Panamaziekte bestaan tot nu toe nog geen bestrijdingsmiddelen. Black Sigatoka kan wel bestreden worden, maar alleen als er heel veel bestrijdingsmiddel wordt gebruikt. Het probleem is alleen wel dat deze laatste schimmel daar steeds vaker tegen bestand is.

Reddende tomatengenen

Gert Kema, vandaag te gast bij Nieuws en Co, is één van de wetenschappers uit Wageningen die proberen de Cavendish resistent te maken voor schimmels als Black Sigatoka. Om dat te realiseren, gebruiken de onderzoekers een gen uit tomaten die resistent zijn voor deze agressieve schimmel en de eiwitten van Black Sigatoka herkent. Daarnaast maken de onderzoekers gebruik van klassieke veredeling. In wilde bananensoorten kijken de onderzoekers of er een gen in zit dat lijkt op het resistentiegen uit tomaten. Zo ja, dan kruisen onderzoekers de wilde bananensoort met de Cavendish.

Luister hier naar het gesprek met Gert Kema in Nieuws en Co:

'Ik wil graag met supermarkten om tafel'

Volgens Kema moeten supermarkten bananenleveranciers dwingen tot meer diversiteit in soorten. Kema: "Ik zou graag met de supermarkten om de tafel willen. Zij weten net zo goed als ik we iets moeten doen aan deze diversiteit." Maar volgens Kema is het lastig om in contact te komen met supermarkten. Kema: "Bananen vormen 2 procent van de omzet van supermarkten." Bananen leveren met andere woorden te veel op voor supermarkten om eisen te stellen aan diversiteit bij bananenleveranciers. Volgens Kema zou de markt het liefst de Cavendish-soort verbeteren, zodat die wel resistent wordt. Maar voor diversiteit in bananensoorten is dat niet de beste oplossing. Dan zou klassieke veredeling beter zijn. Kema: "Als je klassiek gaat kruisen, creëer je nieuwe rassen die anders smaken, er anders uitzien en bijvoorbeeld meer opbrengen. Maar er is ook zeker een markt voor de verbeterde Cavendish. Hierom passen we beide technieken toe. We doen het één en het ander."

De Cavendish banaan

Wereldwijd zijn er vele soorten bananen, maar de meeste bananensoorten zijn niet eetbaar. Van de eetbare bananen bestaan er maar vier soorten. Van die vier is er één soort die geëxporteerd wordt en in al onze winkels ligt: de Cavendish banaan. Voor de jaren 50 bestonden er meer eetbare bananensoorten. Door een schimmelepidemie zijn vele soorten uitgestorven. Alleen de Cavendish banaan bleek destijds sterk genoeg en wordt sindsdien overal ter wereld verbouwd en geëxporteerd.

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR)