Dakloosheid onder vrouwen en kinderen neemt toe: podcast 'Waar slaap je?' onthult een blinde vlek

Uit cijfers blijkt dat één op de drie dakloze mensen vrouw is. Dat verrast veel mensen, leggen Jongerius en Rense uit. Dat komt mede doordat dakloosheid lange tijd is gemeten op basis van verouderde databestanden, zoals de daklozenopvang en mensen met een uitkering zonder vast woonadres. Vrouwen die tijdelijk bij vrienden verblijven, op vakantieparken wonen of in hun auto slapen, vallen vaak buiten die cijfers.

Het verhaal van Eti

Een van de vrouwen die in de podcast wordt gevolgd is Eti. Zij woont met haar kinderen in een stacaravan op een vakantiepark. De caravan is niet goed geïsoleerd en de leefruimte is klein, maar Eti probeert het zo gezellig mogelijk te maken voor haar kinderen. Al meer dan drie jaar leeft zij in onzekerheid. Eti raakte dakloos na een scheiding. Zij en haar ex-partner spraken af om om en om in het huis te verblijven, zodat de kinderen daar konden blijven wonen. Van de ene op de andere dag werd het slot vervangen en stond haar koffertje met kleding van de kinderen buiten. Vanaf dat moment moest zij zelf onderdak zien te vinden.

Vastlopen bij instanties

Volgens de makers proberen vrouwen als Eti vaak jarenlang hulp te krijgen, maar lopen zij vast in het systeem. Jongerius nam zelf contact op met verschillende instanties om te ervaren hoe dat werkt. Ze kreeg te maken met doorverwijzingen, wachttijden en onduidelijkheid over wie verantwoordelijk is. Die zoektocht is volgens de makers bijna niet vol te houden voor iemand die net haar woning kwijt is geraakt en tegelijkertijd moet zorgen voor kinderen, werk en dagelijks leven.

‘Zelfredzaam’ en daardoor geen hulp

Veel vrouwen worden door gemeenten als zelfredzaam bestempeld. Omdat zij mentaal en praktisch overeind blijven, krijgen zij geen hulp bij huisvesting. Tegelijkertijd hebben zij geen huurcontract en kunnen zij elk moment hun tijdelijke onderkomen verliezen. Volgens de makers wordt er nog te vaak gekeken vanuit een zorgperspectief, terwijl het ontbreken van een woning de kern van het probleem is.

Oplossingen en beleid

De overheid heeft de ambitie uitgesproken om dakloosheid in 2030 te beëindigen. Volgens de makers is daarvoor eerst een realistischer beeld nodig van wie er dakloos zijn. Pas daarna kan beleid aansluiten bij de werkelijkheid van vrouwen en kinderen zonder vaste woonplek. 

In 'Waar slaap je?' wordt niet alleen het probleem onderzocht, maar ook gekeken naar mogelijke oplossingen. De eerste aflevering van de podcast is nu te beluisteren via NPO Luister en andere podcastplatforms.