Straf verdwenen uit Sinterklaasliedjes, maar is dat terecht? 'Straf hoort bij het begrenzen van kinderen'

Veranderingen in Sinterklaasliedjes

Dat er veranderingen zijn in het moderne Sinterklaasfeest in vergelijking met het oude, was voor Erik Ex niks nieuws. Toch verraste het hem toen hij de nieuwe Sinterklaasliedjes hoorde en merkte dat de straffen verdwenen waren: "Ik zette een liedje op voor mijn zoontje en hoorde ineens dat de 'koek en de gard' verdwenen waren. Toen was ik echt verrast. Tegelijk zag ik het in een breder verband: in het onderwijs en in de omgang met kinderen wordt het woord 'straf' sowieso steeds meer vermeden."

Geen verrassing 

Wat dat betreft was hij dus niet helemaal verrast, doordat dit iets is wat je op veel plekken terug ziet komen. Nadat Ex hier een column over had geschreven, besloot hij verder te duiken in de Sinterklaasliedjes, waar hij het idee kreeg meerdere stromingen te zien. Volgens Ex hebben sommige liedjes het nog wel over straffen, maar zijn er ook hele websites met expliciet 'strafvrije' Sinterklaasliedjes."

Kinderen begrenzen

Maar wat doet dit eigenlijk met onze kinderen, dat we het niet eens meer over straffen kunnen hebben? Ex zegt: "De traditionele straffen van Sinterklaas zoals de roe en de gard, dat zijn lijfstraffen, en dat doen we gelukkig al heel lang niet meer. Maar door er helemaal niet meer over te praten, raken we ook kwijt hoe we kinderen moeten begrenzen. In het onderwijs blijft straf bestaan, want je moet leerlingen soms duidelijk maken waar grenzen liggen."

Uiteindelijk gaat het Ex niet per se om de liedjes. Die liedjes mogen van hem best veranderen, maar voor zijn werk als leraar wordt er veel gepraat over de vraag: "Hoe begrenzen we kinderen op de goede manier?" En straf hoort daar volgens Ex gewoon bij - alleen wel doordacht.

Meteen straffen

Volgens het Nederlands Jeugdinstituut is onmiddellijk straffen de beste manier. "Het moet snel volgend zijn na het ongewenste gedrag. Ook moet het consequent en de beste manier hiervoor is vanuit een relatie." Volgens het NJi luisteren jongeren die ongewenst gedrag vertonen eerder naar bijvoorbeeld een wijkagent die ze al kennen en regelmatig met ze praat, dan naar iemand die ze niet kennen. Je moet dus eigenlijk meteen straffen en hier niet, net zoals Sinterklaas, een jaar mee wachten.