'Coach moet niet het doel hebben kind af te leveren dat presteert'

In topsport is de intrinsieke motivatie belangrijk, maar bij een kind van 6 of 7 weet je niet of die aanwezig is. "Tot je 12e moet het vanzelf gaan. Je moet niet pushen om fysiek naar de grens te gaan." In bepaalde sporten, zoals turnen, is dat wel van jongs af aan nodig om de top te bereiken. "Wil je de top halen, is dat belangrijk?"

Bij de begeleiding draait het volgens Tuitert niet alleen om het succes, met name dat van de coach. "Het gaat om het kind, dat zich ontwikkelt als mens en in karakter, niet alleen op sportgebied. Dat moet centraal staan op die leeftijd."

Carrière van de trainer

"De trainers gaan vooral voor hun eigen carrièreperspectief", zegt ook voormalig tophockeyer Jacques Brinkman. "Daar zit het probleem in." Tegelijkertijd benadrukt hij de mooie kant van topsport.

Dat een kind soms een richting op wordt geduwd 'is logisch'. "Kijk naar Max Verstappen. Ik verzin het niet om mijn kind met 3 jaar in een kart te stoppen, dat doet Jos wel."

Als je de top wilt halen, zal je daar veel voor moeten doen. Daar is niets mis mee, vindt Brinkman, omdat het deel is van het leven en kinderen zo ook veel leren. "Ik hoor nu vooral negatieve dingen, maar plezier staat altijd voorop."

Plezier als 'toetje'

Dat plezier voorop staat, is juist te weinig aan de orde, aldus sportpsycholoog Tim Koning die vandaag een stuk schreef in het NRC. Plezier in de sport is een breed begrip, vertelt hij in Spraakmakers. "Het is niet per definitie alleen leuk, het is een element." Plezier kan ook inhouden dat je iets doet dat niet altijd leuk of makkelijk is, maar waarvoor hard werk, afzien en serieus je best doen vereist is. "Het zijn elementen die belang zijn om de prestaties te leveren die je als kind wíl leveren."

Daarin zit deels dat het harde werk het waard moet zijn. "De mate van voldoening, als dat nog leeft na zware trainingen, dan is dat een teken dat je het nog leuk vindt." Echter wordt in de sport plezier te makkelijk voor waar aangenomen. "Het wordt veelal als toetje toegepast – als beloning."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.