Inperken demonstratierecht haalt 'niets' uit: 'Ook uitingen die kwetsen of verontrusten vallen onder dat recht'

De demonstratie bij het Holocaustmuseum had volgens critici op een grotere afstand van het museum plaats moeten vinden of op voorhand verboden moeten worden door de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema. Maar dat staat haaks op het demonstratierecht, zegt Roorda. Zo gaat een burgmeester niet over de inhoud en bepaalt de burgemeester ook niet of een demonstratie toegestaan wordt. "Die mag het alleen beperken waar dat noodzakelijk is", aldus Roorda.

'Niet bemoeien'

"De burgemeester mag zich niet bemoeien met de inhoud van de demonstratie", verduidelijkt Roorda. Dat betekent tegelijkertijd dat "uitingen die kwetsen of verontrusten" onder dat recht vallen. "Dat mensen dingen roepen die anderen verwerpelijk vinden, is niet aan de burgmeester om daartegen op te treden." Dat heeft weer te maken met het censuurverbod dat in Nederland geldt. "Je zou het demonstratierecht de nek omdraaien als je zou zeggen: doe het ergens achteraf op een zaterdagochtend waar niemand bij is."

Fundamenteel recht

"Je moet het niet in een juridische hoek trekken en het gaan verbieden", concludeert Roorda. Ineke van Gent, burgemeester van Schiermonnikoog, schaart zich daarachter. "Er zijn natuurlijk dingen geroepen die mensen recht door het hart gaan. Het is nu eenmaal zo dat het demonstratierecht inhoudt dat mensen een andere mening geven." Van Gent pleit ervoor dat de groepen die het niet met elkaar eens zijn, juist met elkaar in gesprek gaan. "Laten we niet meteen fundamentele rechten gaan aanpassen, dat leidt tot niets."

Hoorbaar

"De burgemeester had moeten ingrijpen", reageert Daan Wijnants, fractievoorzitter van VVD Amsterdam. Volgens Wijnants zou het moeten gaan over de zicht- en hoorafstand van zo'n demonstratie. "Als het 200 meter verderop was, dan waren die leuzen in ieder geval niet hoorbaar."

"Je moet als burgemeester af en toe lef hebben om te zeggen dat ze een stukje verderop moeten staan, zodat ze wel hun verhaal kunnen doen, maar niet anderen lastigvallen", vindt Wijnants. De VVD-fractievoorzitter benoemt ook de stijging in het aantal demonstraties en wat voor politiecapaciteit dat vereist. "De ME heeft meer te doen", stelt Wijnants.

Uitnodiging

"Het is natuurlijk een grondrecht, maar het kan ook te ver gaan. Ik vind dat de wet moet worden aangepast zodat de burgemeester meer inspraak kan hebben", vindt luisteraar mevrouw Bornstein. "Demonstreren is een uitnodiging tot een gesprek", zegt beller Frenklin Thijs. Nathalie Hartjes was zelf aanwezig bij de demonstratie: "Ik denk dat de inzet is geweest om onvrede duidelijk te laten merken. Het ging om de komst van Herzog."