Politiek in crisistijd: 'Verkiezingsprogramma's moeten allemaal worden herschreven'

Vorige week noemde Minister-President Mark Rutte Nederland een 'diep socialistisch land'. Eerder zei hij dat hij 'gelooft in een sterke staat' en in een overheid 'die als een schild voor de zwakken kan optreden'. Uitspraken die niet zouden misstaan bij een Partij van de Arbeid.

Hans Spekman, voormalig PvdA-partijvoorzitter zag voor de coronacrisis al het gevoel ontstaan dat het 'gemeenschappelijke' in Nederland te klein was geworden, met discussies over beloningen in het onderwijs en de zorg. "Nu pakt Mark heel erg het moment. Hij ziet wat ervoor al speelde en omarmt dat."

'Waar blijft de overheid?'

In aanloop naar de verkiezingen gaan we zien hoe al die partijen dat gaan verwoorden, stelt Boonman. Hij ziet ook een reactie bij ondernemers die "een hekel hebben aan administratieve rompslomp" en aan een "dwarsliggende overheid". "Er is nog geen week ellende en ze roepen al, waar blijft de overheid?"

'Groot gezamenlijk kabinet'

De commissies waren al bezig met lijsten samenstellen en programma's schrijven – die kunnen nu herschreven worden, denkt Boonman. Daarnaast zullen ze volgens hem nadenken over met wie ze zouden willen regeren.

"Hoe gaan wij het samen doen? Want als je zegt we gaan het als land samen doen, dan zeg je daar impliciet mee dat je het als politiek samen moet doen. Dat betekent een ander kabinet, misschien wel een heel groot gezamenlijk kabinet."

Nu al worden meer afspraken gemaakt met oppositiepartijen om bepaalde dingen op elkaar af te stemmen, om ingewikkelde discussies in de Tweede Kamer te voorkomen. Wanneer richting Prinsjesdag een nieuwe begroting gemaakt moet worden, moeten ook afspraken gemaakt.

Nationaal kabinet

In het kabinet zit nu al één iemand uit de oppositie: Martin van Rijn van de PvdA, die vooraf wel met partijleider Lodewijk Asscher belde. "Natuurlijk, want dat kan wel in een sfeer worden getrokken: zit de PvdA nu ineens met één been in het kabinet? Strikt genomen een beetje wel."

Spekman is absoluut niet voor een 'nationaal kabinet'. "Ik ben ervoor dat de democratie blijft functioneren, want soms is er wel scherpte nodig", daarmee doelend op een oppositie. "Nu doet de politiek het goed, maar het kan zijn dat een andere politieke partij vindt dat het even niet goed gaat en dan moet dat besproken kunnen worden. Dat is de kracht van ons land."

Download de NPO Radio 1 app

Met onze app mis je niets. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1 app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.