Econoom zeer kritisch op programma Partij voor de Dieren: 'Totaal geen financiële onderbouwing'

In Geld of je Leven Rekent Door worden de komende weken twaalf verkiezingsprogramma's van politieke partijen bekeken door een financiële bril. Samen met een expert gaat presentator Hans van der Steeg op zoek naar de gevolgen van de programma's voor onze portemonnee.

'Onze economie is juist een sprookje'

Als eerste was de Partij voor de Dieren op bezoek. Kamerlid Christine Teunissen vertelt over een aantal opvallende plannen uit het programma. Dat Visser het programma 'een sprookje' noemt, vindt ze onzin: "Ons economische systeem is juist een sprookje. Dat we constant meer kunnen blijven consumeren en produceren. De grenzen van de aarde zijn overschreden op heel veel vlakken. Ons water is vies, onze leefomgeving is vies, onze lucht is vies, het klimaat warmt op."

De partij kiest voor stoppen met economische groei. Veel economen vinden dat onverstandig, maar doorgroeien is dat juist, vindt Teunissen. "Onze toekomstige generaties moeten ook nog een planeet hebben. En niet alleen de mensen, maar ook de dieren." Om dit voor elkaar te krijgen, wil de partij onder andere een klimaatnorm. Dit is een variant op de NAVO-norm die zegt dat vijf procent van het BBP naar Defensie moet: bij de klimaatnorm gaat vijf procent naar natuur- en milieubeleid.

Daarnaast zijn er meer opvallende plannen: de lonen in de zorg, onderwijs en andere publieke sectoren worden hoger, de standaard werkweek gaat 32 uur duren, Schiphol moet gehalveerd, en de staalindustrie, de petrochemische industrie en olieraffinage moeten verdwijnen.

Dit kost allemaal een hoop geld. Waar gaat de partij dit van betalen? Dat is vaag, vindt Martin Visser. "Ik kan het gewoon niet vinden in het programma", zegt hij. Teunissen wil een vermogensheffing voor de allerrijksten, maar of dat afdoende is, is niet duidelijk, vindt Visser. De econoom vindt het raar dat de Partij voor de Dieren het programma niet heeft laten doorrekenen door het Centraal Planbureau (CPB).

Teunissen vindt dit laatste juist logisch: "Wij geloven niet in het sprookje van constante economische groei en het is toch wel binnen die kaders dat het CPB ernaar kijkt. Hoeveel een slecht milieu kost aan zorgkosten, dat rekent het CPB niet door. We willen naar een heel ander economisch systeem."

Wat voor cijfer krijgt de Partij voor de Dieren?

Als Visser de financiële onderbouwing een cijfer moet geven, geeft hij het een 1. "Als mijn zoon een opdracht inlevert op school en hij heeft een deel van de opdracht niet gedaan, krijgt hij een 1… Maar er is bewust gekozen om die financiële onderbouwing niet te geven, dus ik kan het moeilijk beoordelen."

Teunissen ligt er niet wakker van. "Ik zie het als een compliment, want het laat zien dat ons programma niet in de huidige systemen past."