100 dagen Rutte IV: dit gaat goed en dit kan beter
- Nieuws
- 100 dagen Rutte IV: dit gaat goed en dit kan beter
Morgen is het 100 dagen geleden dat het kabinet aantrad. En toen ze honderd dagen geleden begonnen, waren de vooruitzichten goed. Financieel was er veel mogelijk, er was veel te besteden. Inmiddels wordt er onderhandeld over grote bezuinigingen. "Het kan enorm snel gaan", zegt Leonard Ornstein, politiek journalist en programmamaker bij de VPRO.
"De Oekraïne-oorlog gaat veel geld kosten. Er is een record inflatie van 11 procent in Nederland. Ook de spaartaks is een tegenvaller, daar moet 7 miljard voor worden uitgetrokken." Ornstein vervolgt zijn opsomming. "Er kwam minder EU-geld vanwege de coronafondsen. Er was een tegenvaller van de vennootschapsbelasting, er moet meer geld naar de jeugdzorg. Ze willen de AOW laten meestijgen met het minimumloon. Er moet veel meer geld naar defensie. Dat gaat heel veel geld kosten."
Grote beloftes
Is het een slechte start? "Je ziet vaker dat een kabinet snel geconfronteerd met meevallers of met tegenvallers. Op de een of andere manier hing dit wel in de lucht."
Er zijn grote beloftes gedaan op het gebied van klimaat en stikstof, gaan ze die waarmaken? "Er is 35 miljard euro uitgetrokken voor het klimaat. Ze hebben 25 miljard uitgetrokken voor stikstofreducering." Ornstein vraagt zich af, met alle financiële problemen, of dat geld voor die doelen beschikbaar blijft.
Nieuwe bestuurscultuur
Ook een belangrijk punt: de nieuwe bestuurscultuur. Bij het debat over de mondkapjesdeal, zag je direct weer 'oude gezichten op nieuwe posten', zegt Ornstein. "Dat is bedreigend voor het kabinet. Ze moeten meer informatie geven en minder die achterkamertjes hanteren." Dat was ook het probleem in dit debat, de Tweede Kamer had om informatie gevraagd en kreeg dat in eerste instantie niet. "Dat kon echt niet."
Ook het sanctiebeleid tegen Rusland liep niet lekker. "Daarvoor moest zelfs Rutte's super-secondant Stef Blok van stal gehaald worden om te zorgen dat dat beter ging lopen. Dat was geen fijne start."
De sfeer is goed
Maar er gaan ook dingen goed, legt Ornstein uit. "Er ligt een degelijk regeerakkoord, daar is lang over onderhandeld. Ook door de nieuwe gezichten is de sfeer in het kabinet goed, meent Ornstein.
"En aan de onderlinge verhoudingen is gewerkt. Rutte en Kaag hebben veel kopjes thee gedronken en veel met elkaar gegeten. Dat merk je aan hoe ze over elkaar praten en hoe ze elkaar respecteren."
Leonard Ornstein over het belang van de eerste honderd dagen van een kabinet
Video niet beschikbaar
Download de NPO Radio 1-app
Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.
Gerelateerd
