Oproep Ben Bot aan partijgenoot Wopke Hoekstra: desnoods met vijf of zes partijen regeren

Formatie

De CDA-prominent Ben Bot hoopt "van ganser harte" dat zijn partij in deze formatie "over de eigen schaduw heen springt en naar het landsbelang kijkt." Hij vindt het een goede ontwikkeling dat er nu toch weer, ook zoals Kaag gisteren aangaf, wordt gekeken naar een breed kabinet. "Iedereen weet wat de drie of vier grote thema's zijn die moeten worden aangepakt en daar heb je alle partijen voor nodig."

Het gaat er volgens de voormalige top-diplomaat niet om of een partij links, rechts of van het midden is, maar of je het eens kunt worden over de belangrijke nationale problemen zoals het klimaat, migratie en de woningnood. Zijn oproep is: "Dit is een hele lastige periode, laten we alsjeblieft de handen ineen slaan en er samen voor gaan." Een logische conclusie voor Bot is dan ook dat zijn partij onder leiding van Hoekstra de verantwoordelijkheid moet gaan dragen en mee zal regeren met die vijf andere partijen.

Mona Keijzer

Toch zal Hoekstra niet alleen bezig zijn geweest met de formatie dit weekend, maar ook met het ontslag van staatssecretaris Mona Keijzer. Zij heeft vandaag aangegeven haar zetel in de Tweede Kamer ook op te geven na haar interview in De Telegraaf, waarin ze kritiek uitte op het beleid rondom de coronapas.

"Ik vind het een hele chique beslissing”, zegt de voormalige minister Ben Bot over het vertrek van Keijzer uit de Tweede Kamer. “Wat ze verder gaat doen, is aan Mona Keijzer zelf. Ik weet dat ze veel fans heeft in en rondom Volendam. Ze komt vast op een goede plek terecht. Dat is haar ook gegund, want ze is een bekwame politica."

Of het ontslag rechtmatig was, daar stelt een ander Kamerlid, voormalig CDA'er Pieter Omtzigt, Kamervragen over. Volgens het reglement moet de voltallige ministerraad over dit ontslag beslissen en die was niet volledig. Ben Bot denkt dat Rutte wel correct zal hebben gehandeld en dat de ministerraad wel geraadpleegd is. Dat kan volgens de voormalige minister ook via de telefoon en hoeven ze niet fysiek bij elkaar te komen. "Er zijn vele adviseurs en vele staatsrechtsgeleerden die Rutte bijstaan, dus ik neem aan dat dit ontslag goed voorgekookt is."

Duitsland

Niet alleen in Nederland zakt het aantal zetels van de christendemocraten, ook in Duitsland behaalde de zusterpartij, de CDU/CSU, een historische dieptepunt aan zetels. "Er is wel degelijk iets aan de hand", zegt Bot. "De kiezer wil weten wat het CDA nu precies wil." Ze moeten helder verwoorden wat de idealen zijn, denkt Bot. "We moeten een boodschap formuleren die mensen begrijpen."

Bot verwacht geen grote veranderingen na de machtsovername van de SPD en de bijna zeker nieuwe Bondskanselier Olaf Scholz. "Duitsland blijft de grootste economie van Europa en het gewicht van Duitsland is alleen maar toegenomen."

Invechten

Scholz geen onbekende in de Bondsdag als voormalige minister van Financiën en ook in Brussel kent hij de weg. Of het ook wat zal uitmaken voor de informele verhoudingen? Rutte kon het altijd goed vinden met Merkel, die toch van een andere partij is. Bot, de voormalige permanente vertegenwoordiger van Nederland in de EU, herinnert zich dat Merkel zich in 2005 ook als nieuwe Bondskanselier moest "invechten". "Zij was niet in één slag de beroemde, bekende Angela Merkel. Zo zal het ook gaan met Scholz."

Voor Rutte betekent dit dan wel dat hij nog belangrijker zal worden in deze verkennende fase van de nieuwe Bondskanselier. Bot zegt dat Rutte een "hele belangrijke rol" vervult in Brussel als er weer problemen zijn. Juist omdat hij net als Merkel een van de langst zittende regeringsleiders is, deelt hij datzelfde aanzien als van Merkel afstraalt. "Hij vervult een zeer constructieve rol in het bijeenbrengen van partijen. Ik neem aan dat die rol vergroot zal worden, zeker als we hier weer een regering hebben."