Is 800 duizend euro te veel en had Sidney Smeets het moeten inleveren? 5 vragen over wachtgeld

Wanneer kun je als politicus aanspraak maken op wachtgeld?

"Iemand kan aanspraak maken op wachtgeld als er sprake is van het afbreken of eindigen van een politieke carrière. Als je bijvoorbeeld wethouder was, burgemeester of Tweede Kamerlid. Dus als je een functie had waarbij je volledig betaald werd als politicus."

De oud-burgemeester van Haaksbergen kan 800 duizend euro ontvangen. Is dit uitzonderlijk hoog?

"Als je zo'n bedrag optelt en uitsmeert over zoveel jaar is het uitzonderlijk. Je mag verwachten van de meeste politici dat zij binnen 8 maanden wel weer deels aan de slag is, en binnen een jaar, anderhalf jaar weer volledig hun eigen loon kunnen verdienen.

Het wordt nu zo hoog omdat iemand richting zijn pensioen gaat. Dan wordt de wachtgeldregeling die normaal maximaal 3 jaar en 2 maanden duurt, verlengd tot de pensioengerechtigde leeftijd. Doorgaans is het wachtgeld het eerste jaar nadat je bent gestopt 80 procent van je laatst verdiende loon. En daarna zakt het naar 70 procent."

Maakt het voor de hoogte van het wachtgeld uit of je zelf opstapt of wordt ontslagen?

"Men gaat ervan uit dat een politicus een riskant beroep heeft. Je kan elke dag worden weggestuurd met een motie van wantrouwen, maar je kan ook zelf beslissen ermee te stoppen. In beide gevallen krijg een politicus gewoon de wachtgeldregeling die hem toekomt. Die is afhankelijk van hoe lang hij in zijn functie gezeten heeft."

Het net opgestapte Kamerlid Sidney Smeets krijgt ook wachtgeld, na beschuldigingen van grensoverschrijdend gedrag. Is dat niet onterecht? "De situatie van Sidney Smeets laat zien hoe risicovol een functie in de politiek is. Hij wordt geconfronteerd met iets dat niets te maken heeft met zijn functioneren in de Tweede Kamer. Het is sowieso niet makkelijk om van de ene op de andere dag een nieuwe functie te vinden waarmee je ook nog eens een aanzienlijk bedrag verdient. Het bedrijfsleven en ook overheid zitten vaak niet te wachten op bestuurders of Kamerleden. Je bent snel te googelen en dan vind je snel uitspraken terug die niet bevorderlijk zijn voor het vinden van een baan."

Staat er een tegenprestatie tegenover het ontvangen van wachtgeld? Is er een sollicitatieplicht?

"Een oud-politicus mag de eerste maanden zelf rondkijken en heeft dus geen verplichtingen. Maar daarna is hij verplicht een bureau in de hand te nemen om hem daarbij te ondersteunen. Hij is dus ook verplicht om te solliciteren en daar wordt op gecontroleerd. Eigenlijk lijkt de wachtgeldregeling heel erg op de reguliere WW."

Haaksbergen heeft het financieel erg zwaar en vecht het wachtgeld aan: hebben ze kans van slagen?

"Wat mij betreft niet. Het wachtgeld is bedoeld als een vangnet om te zorgen dat een politicus een aantal of zelfs meerdere jaren de maatschappij dient. Want het is niet een functie die je voor jezelf invult, maar het is een functie die je maatschappelijk invult. In die zin zou het heel slecht zijn als de wachtgeldregeling verder versoberd wordt en er in bestaande regelingen wordt ingegrepen."

Blok&Toine

Mischa Blok en Toine van Peperstraten zoomen in op wat het nieuws voor jou betekent en zijn daarbij ook geïnteresseerd in jouw ervaringen. Maandag tot en met donderdag van 14.00 tot 16.00 uur.