Alicante - EU wil elke 18-jarige gratis laten interrailen

In de nieuwste aflevering van Alicante bespreken de makers wat precies die Europese identiteit is en of dit interrailproject wel de taak van de EU is:

DiscoverEU
Van 12 tot 26 oktober konden alle 18- tot 20-jarige Nederlanders zich aanmelden voor DiscoverEU. Het project wordt gesubsidieerd uit het 6-jarige Erasmus+programma wat een budget van 26,2 miljard euro heeft. Voor het interrailproject zelf is de komende vier jaar zo’n 300 miljoen euro uitgetrokken. Via een loting worden de tickets onder de deelnemers verdeeld en mogen de gelukkigen tussen maart 2022 en februari 2023 reizen. Je kunt je in je eentje opgeven of met een groep. Tussen 2018 en 2019 hebben al zo’n 70.000 jongeren mogen genieten van een gratis interrailticket, maar vanwege de coronapandemie is er een reisstop geweest in 2020 en 2021. Door die stop mogen nu ook 19- en 20-jarigen zich dit jaar aanmelden.

Europese identiteit
Een meerderheid van de Nederlanders staan sinds het EU-lidmaatschap positief tegenover de EU. Zo blijkt uit de Eurobarometers van de Europese Commissie dat dat percentage nooit onder de 60% heeft gezeten en sinds de laatste meting, in 2018, op 78% staat. Maar voelt de Nederlander zich ook echt Europeaan? Volgens Reinier van Lanschot, co-president van Volt Europa, voel je je pas Europeaan als je het in een breder perspectief plaatst. Dan bestaat er pas zoiets als de Europese identiteit. “Die identiteit herkennen helpt vooral als je kijkt naar wat je niet bent. Als je onze samenleving bijvoorbeeld vergelijkt met China, Rusland of de VS. Dan zie je pas dat er bij ons een bepaalde mate van democratie, vrijheid, mensenrechten en een sociale welvaartsstaat is dat wij als Europa definiëren.”

Europakenner Arend Jan Boekestijn kan de identiteit van Europa in één woord samenvatten: de verzorgingsstaat. Een culturele diversiteit is moeilijk samen te vatten aangezien elk land totaal anders is. “Er zijn nogal wat culturele verschillen en die kom je onder ogen als je op reis gaat binnen Europa”, zegt Boekestijn. Daarom is de oud-politicus kritisch op het interrailproject: “De EU zou kunnen kiezen om binnen een federaal model te kiezen voor decentralisatie waarbij onderwijs en cultuur een nationale aangelegenheid is waar Brussel niks over te zeggen heeft.” Boekestijn benadrukt dat er binnen Europa op het moment grote problemen zijn: “We zitten midden in de coronacrisis waar we nog jarenlang aan vast zitten, dus we moeten zuinig zijn op onze centjes. Wat betreft het interrailproject kunnen jongeren best een eigen bijdrage leveren aan hun interrail-ticket. Een mooi compromis zou een quantumkorting tussen treinmaatschappijen zijn waarbij Europa een deel subsidieert en je een fixe korting aan de studenten aanbiedt.”

Kamervragen
In december 2019, toen het nieuwe budget rondom DiscoverEU bekend werd, stelde twee PVV-Kamerleden vragen aan de minister van Buitenlandse Zaken. De Kamerleden Maeijer en Van Aalst zien het als schaamteloze EU-propaganda. Het kabinet ging destijds niet mee in het propaganda-verhaal van de PVV’ers, maar was wel kritisch. De voormalig minister Blok benadrukte dat DiscoverEU een pilotproject is. De minister stelde dat hij meer duidelijkheid wilde hebben over de resultaten van deze pilot voordat er een definitief besluit zou worden genomen. Zo moet het leereffect, het selectieproces en hoe de impact van het programma wordt gemeten helder zijn voordat er een definitief besluit genomen kan worden over DiscoverEU.