Surfen op onbehagen

Als ik het goed begrepen heb, loopt Hero Brinkman zich warm met een ondernemerspartij, is David Pinto eveneens op oorlogspad en lonkt ook Thierry Baudet naar een kamerzetel. Boze tongen beweren dat ook Hilbrand Nawijn onrustig slaapt.

Het valt op dat rechts zijn kracht kennelijk niet zoekt in eenheid. Programmatisch zou dat best kunnen. De verschillen tussen bijvoorbeeld de VVD, VNL, de partij van Hero Brinkman en die van Thierry Baudet zijn niet levensgroot. Zij zouden immers alle vier kunnen leven met een kleinere staat met lagere belastingen. Het enige verschil met de VVD lijkt mij dat zowel VNL als Forum voor Democratie (Thierry Baudet) in de ban lijken te zijn van referenda maar dat geldt ook voor de PVV. Het zou mij overigens niet verbazen als ook David Pinto en Hero Brinkman referenda omarmen.

Waarom wordt de weg van de versplintering gekozen als de programmatische verschillen zo minimaal zijn? Interessant is dat de website GeenStijl de politieke avonturen van twee van haar voormalige activisten, Jan Roos en Thierry Baudet, direct heeft gedesavoueerd. Kennelijk zat de liefde tussen Bart Nijman en Jan Roos en Thierry Baudet niet zo diep tijdens het Oekraïne-referendum. Dat geldt overigens ook voor de liefde tussen Jan Roos en Thierry Baudet.

Poppetjes

Als de programmatische overeenkomsten niet tot samenwerking leiden gaat het kennelijk om de poppetjes. Thierry Baudet had niets te zoeken bij VNL of de PVV omdat hij daar veroordeeld was tot de rol van tweede viool. Thierry is een primarius die vooraleerst wil schitteren en het programma daaraan ondergeschikt maakt.

Hoe groot is het verschil met de 19e eeuw. William Ewart Gladstone was een liberaal in hart en nieren die zo vervuld was van het liberale programma dat hij arbeiders, zelfs als het regende, vijf uur lang wist te boeien met zijn redevoeringen. Gladstone’s arbeidslust kende geen grenzen. Elke minuut van de dag hield hij nauwgezet bij. Zo weten wij dat hij meer dan tienduizend boeken heeft gelezen, een buitengewoon productief schrijver was en in het holst van de nacht het Britse parlement verliet om gevallen vrouwen te overreden een eerzaam beroep te kiezen.

Kom daar nu eens om. De laatste keer dat ik Jan Roos sprak zei hij mij dat het ‘tijd werd om te cashen’. We weten nu wat hij daarmee bedoelde. Gladstone zou ervan gegruwd hebben.

En dan Baudet. Heeft u ooit een conservatief ontmoet die warm loopt voor referenda? Burke draait zich om in zijn graf. Vroeger waren conservatieven voorstander van geleidelijke verandering zodat alles in goede, niet revolutionaire, banen zou kunnen worden geleid. Tegenwoordig zijn er conservatieven die menen dat de elite corrupt is, het volk zuiver en altijd gelijk heeft en het onderling eens is. De Tocqueville zou zijn oren niet geloven.

Betekent dit dat wij deze heren niet serieus moeten nemen? Driewerf neen. Zij hebben heel goed aangevoeld hoezeer kiezer en gekozene van elkaar vervreemd zijn geraakt. Zij weten ook dat de kiezer zich veel meer voelt aangesproken door nationale identiteit dan door de oude vermeende tegenstelling tussen kapitaal en arbeid. Pas als de establishment partijen in staat zijn om hun beleid over bijvoorbeeld Europa en immigratie te verdedigen in relatie tot nationale identiteit kunnen Baudet en Roos op vakantie.

Arend Jan Boekestijn is commentator bij Dit is de Dag