Een nieuwe coach, een oude bekende…

De man die ik direct herkende was Ernie Stewart, ooit een verdienstelijk profvoetballer bij ons. Een vooral vriendelijke, welopgevoede jongen uit het Brabantse, een zoon van een Amerikaanse vader en Nederlandse moeder. Voor diegenen die het niet meer weten…Stewart speelde voor VVV, Willem II, NAC, maakte een uitstapje naar D.C. United in de USA en kwam terug bij VVV om er in 2006 voor het laatst in de eredivisie te spelen. Liefst 119 goals in 474 competitiewedstrijden, het kon bepaald minder. Een facet dat ik over het hoofd had gezien (en met mij waarschijnlijk heel veel voetbalvolgers in Nederland) was dat Stewart 101 wedstrijden voor Team USA speelde (met 17 doelpunten). Dat zijn, hoe je het ook wilt zien, indrukwekkende cijfers. Ik kan me nog herinneren dat hij na zijn actieve periode bij NAC en AZ aan het werk ging als 'technisch directeur'. Wat hij daarna was gaan doen, was in het onbekende verdwenen.

Stewart bleek, omdat hij graag in de USA wilde werken, de baas te zijn geworden van Soccer USA; een vergelijkbare baan met die van Bert van Oostveen bij de KNVB. Het valt te hopen dat hij een wat betere carrière in deze in de Amerikaanse sportwereld toch belangrijke positie zal kunnen doormaken als Van Oostveen bij de KNVB meemaakte. Hij vertrok na met pek en veren te zijn bewerkt door velen en vooral door velen die hem niet kenden en mee 'lulden' met de bekende criticasters. Stewart had, kon ik me herinneren, ook wel last gehad van die laatste groep in Nederland, maar dat terzijde.

Te saai

Ik dronk mijn ochtendkoffie en keek weer naar de foto. Wie was die andere, licht kalende man nou ook al weer? Ik las het bijschrift en had een Aha-Erlebnis. Gregg Berhalter. Ooit voetballer bij PEC Zwolle, Sparta en Cambuur. Amerikaan dus en een gemiddeld goede speler die de Nederlandse voetbalscene verliet om daarna nog zeer succesvol in Engeland (Crystal Palace), Duitsland (Cottbus en 1860 München) en in de VS (LA Galaxy) zijn lange loopbaan te vervolmaken. In zijn Nederlandse tijd had ik eenmaal met hem te maken toen ik een verhaal maakte over sportmensen die, net als de toenmalige vedette Michael Jordan, naar de Universiteit van North Carolina waren gegaan. Berhalter was er zo eentje. Ons korte samenzijn in Zwolle leverde toen een prettig gesprek op.

Wat ik (ook weer) niet wist was dat Berhalter daarna de eerste Amerikaanse voetbal hoofdcoach in Europa was geworden bij het Zweedse Hammarby IF, waar hij in 2013 werd ontslagen. De Zweden vonden zijn manier van voetballen te saai. Dat zegt heel wat. Hij bleek in Amerika coach te zijn geworden van Columbus Crew SC, zo’n ploeg waar wij bijna helemaal niets van weten, op een paar soccer-gekken na.

Geen showman, geen uitblinker, maar wel een werker

Ik las het hele artikel en kon een glimlach niet onderdrukken: Stewart, de baas van het Amerikaanse voetbal had in al zijn wijsheid besloten Berhalter voor de komende jaren/tijd als hoofdcoach van de USA aan te trekken. Collega van Ronald Koeman dus. Het leek me een fraaie uitdaging voor de man die ik herkende als een hardwerkende, enigszins (weer dat woord) saaie speler die geen topper was bij ons, maar die overal speelde omdat hij zijn knallende best deed en zijn mond hield. Geen showman, geen uitblinker, maar wel een werker en vooral een correct optredend mens.

Ik las dat Stewart en Berhalter nu samen hun best gaan doen de nationale ploeg van de USA weer naam en faam te gaan geven. Ergens aan de horizon (2026) ligt immers een wereldkampioenschap dat in dit grote land zal worden gespeeld. Stewart had in zijn geheugen gegraven en had de voetballer en de mens Berhalter voor ogen gehaald: niets spectaculairs, eerder gedegen en karaktervast en had besloten dat Berhalter zijn nieuwe eerste man was. Hij kon in januari 2019 met trainen beginnen en had al wedstrijden tegen Panama en Costa Rica op het programma staan.

Een simpel een-tweetje?

Twee Amerikaanse jongens dus die het in Nederland beiden maakten, maar geen super-hoogvliegers waren. Berhalter speelde 103 wedstrijden in de KNVB (4 goals) en nog eens 255 in Engeland, Duitsland en de USA. Kenden ze elkaar nog uit hun Nederlandse tijd? Dat moest haast wel. Hadden ze contact met elkaar gehouden? Dat kon niet anders, leek me. Berhalter had immers ook 44 wedstrijden voor Team USA gespeeld en daar waren de twee dus ploeggenoten geweest. Bij de WK van 2002 zelfs. Een simpel een-tweetje derhalve?

Op Internet zocht ik naar Amerikaanse reacties op het aanstellen van Berhalter als coach. Het putje met scheldende idioten stond ook hier meteen open. Wat dat betreft verschillen de culturen niet veel van elkaar. Ook hier waren met modder gooiende, anonieme types te vinden die Berhalter niet de juiste man vonden. Weg ermee, prutser, saaineus. Wat bleek? De scheldende kant van dit verhaal maakte gewag van een misschien ondergeschikt feit: Ernie Stewart was een half jaar geleden aangesteld door een commissie die geleid werd door Jay, de oudere broer van Gregg Berhalter. Dus? Ook in Amerika leverde dat vragen en bijtende kritiek op: dit heette ook hier epigonisme en werd door tegenstanders niet gepruimd.

Toeval is logisch

’s Avonds zag ik een korte nieuwsflits op de Amerikaanse televisie: naast elkaar gezeten, twee jongens die samen in “onze” eredivisie groot waren geworden, die later uitzwermden, die hun droom najoegen en die nu, samen, de harde kern vormden van Team USA. Ik las nog ergens dat Berhalter afkomstig was uit Englewood, New Jersey en sloeg dat op in mijn grijze cellen.

Hoe klein deze wereld is? Een dag later reden we via Albany over de 87 naar het zuiden om in New York uit te komen. Vlak voordat ik de Big Apple aan de horizon zag, viel mijn blik op de borden aan de zijkant van de weg…hoe was het in hemelsnaam mogelijk? We passeerden Englewood, New Jersey. Dat kon niet waar zijn… Hoewel. Was het niet Johan Cruyff die ooit zei: "Toeval is logisch"?

Hij had gelijk.

Over Mart Smeets

Mart Smeets is radio- en televisiepresentator, journalist en sportcommentator. Iedere zaterdag beschouwt hij voor EenVandaag gebeurtenissen en verhalen uit de sportweek, en zaken die daar aan verwant zijn.