Op Buma krijgt Rutte maar geen grip

‘Het laatste wat ik wil, is Sybrand Buma afschilderen als een pruilende peuter. Dat zou ongepast zijn’, zei een lachende premier Rutte zaterdag op het VVD-congres.

Waarmee hij zijn doel bereikte: Sybrand Buma afschilderen als een pruilende peuter. Och och, zei Rutte, wat is dat toch CDA somber geworden.

Bach

Zondag schoof een mokkende Buma aan bij Buitenhof. Hier was ‘de arrogantie van de macht’ aan het woord, zei de CDA-fractievoorzitter. ‘Iedereen die niet naar Nederland kijkt zoals hij [Rutte], ziet het verkeerd.’

Shots fired - en dat is niet de eerste keer.

Recentelijk confronteerde Buma Rutte nog hoofdschuddend met zijn 'pleurt op'-retoriek. 'Dat 'pleurt op' de norm van Nederland is, dat is toch niet te geloven. Dat is echt erg. Dat kan helemaal niet.'

Ze delen weinig met elkaar. Goed, het geloof misschien, hoewel Rutte daaraan ‘voor 49%’ twijfelt, en het voor ‘51% zeker weet’. Bij Buma liggen die percentages vast verder uit elkaar. Ze houden beiden van Bach en pielen soms wat op de piano.

Maar de verschillen zijn groter. Rutte is de joviale people manager die met iedereen belt, koffiedrinkt en, vooral: lacht. En Buma, die blijft toch een beetje de grijze, zuinige jurist. Ze hebben beiden een aardig ontwikkeld gevoel voor humor, maar tot ontspannen, geestige debatten leidde dat nauwelijks.

Trap na

Nee, ze liggen elkaar niet. Dat begon al in 2012 in het Catshuis. Natuurlijk was Geert Wilders de grootste bron van ergernis; hij trok de stekker uit het kabinet. Daarna lag het CDA op apegapen, en daarvan wilde Rutte gebruik maken. Hij wilde verkiezingen, en snel een beetje, om het CDA pootje te lichten.

De verkiezingen kwamen voor de christendemocraten inderdaad te vroeg. Van de 21 zetels mochten ze er dertien houden.

Het CDA stond buitenspel in de formatie, en Buma kreeg nog een flinke trap na van Rutte, die er doodleuk vanuit ging dat het CDA het kabinetsbeleid in de Eerste Kamer wel even zou steunen.

Mooi niet, dacht Buma.

Dus toen hij in 2012 in de voor het CDA ongewone oppositierol werd geduwd, wist hij het wel. Hij formeerde een stevige fractie met dossiervreters, om de verrichtingen van het kabinet nauwlettend en kritisch te kunnen beoordelen. Áls Rutte al wakker schrikt ’s nachts, dan zou het wel van eens van plaaggeest Pieter Omtzigt kunnen zijn.

Buma weet wel hoe hij het spel van de macht speelt. Hij heeft de kunst kunnen afkijken bij zijn voorvaderen, die bijna allemaal burgemeester waren, en anders wel andere bestuursfuncties bekleedden.

Praeses Buma

Daarbij is Buma een doorzetter. In de loods van de Groninger Studenten Roeivereniging “Aegir” ligt een boot die naar hem is vernoemd. Als student roeide de toch niet tengere Buma in de lichte-vier, waardoor hij altijd onder de 72,5 kilo moest blijven. Voor een Elfstedentocht op zijn twintigste haalde Buma zijn neus op. En hij werd nog een jaartje praeses van Aegir. Want als je Van Haersma Buma heet, ga je besturen, dat zit in de naam besloten.

De doorzetter Buma zou Rutte dus nooit a priori aan een meerderheid in de Eerste Kamer helpen. Of, hoe hij het formuleert: het CDA beoordeelt elk voorstel op de inhoud.

En inhoudelijk schieten de kabinetsvoorstellen vaak tekort als het aan het CDA ligt. Ga maar na: de christendemocraten zeiden nee tegen het leenstelsel, nee tegen het Herfstakkoord, nee tegen het woonakkoord, nee tegen het leenstelsel, nee tegen de deal met Turkije en keken vanaf de zijlijn toe hoe een begrotingsakkoord bereikt werd en steunen Rutte (tot nu toe) niet om zijn poging nog iets van het Oekraïnereferendum te maken.

Neezeggers dus, smaalde Rutte tijdens zijn toespraak.

Geen grip

Terwijl Rutte daar – dat wist hij zelf ook best – aan een belangrijk feit voorbij ging. Het CDA stemt namelijk mee met zo’n negentig procent van de wetsvoorstellen van het kabinet. De christendemocraten zeggen vooral vaak nee tegen mediagenieke wetsvoorstellen, die meer aandacht krijgen.

Maar het beeld van de pruilende peuter die overal nee tegen zegt, was geschapen.

Buma zou wel eens de enige politicus kunnen zijn op wie Rutte maar geen grip krijgt. Ze bellen nauwelijks, het contact verloopt niet zelden via derden – Buma blijft maar standvastig, koppig. En dat zint Rutte niet, want die heeft het CDA nodig om nog een béétje een elegante uitweg te vinden uit het gedoe rondom het associatieakkoord met Oekraïne.

Het kan goed zijn dat de twee, onlangs alle bonje, na de verkiezingen tot elkaar zijn veroordeeld en worden uitgehuwelijkt. Een vechtscheiding ligt op de loer - nog voor de ringen goed en wel zijn uitgewisseld.

De reconstructie van Peter Kee is hier terug te luisteren: