Boze Bejaarden

De voorman van de bejaardenpartij staat dinsdag voor de camera’s te schutteren over zijn AOW-ideeën. De media schiet met scherp op zijn plannen. Krol komt er totaal niet uit. Partijvoorzitter Jan Nagel en pensioen-pitbull Martin van Rooijen proberen twee dagen later te redden wat er te redden valt. Terwijl Krol thuis op de blaren zit schrapt Nagel ondertussen nog een tv-optreden en de persconferentie uit Krols agenda.

Heilig Huisje

De AOW is vanaf 1947 uitgegroeid tot een heilig huisje, waar men van af dient te blijven. Het is het jaar dat premier Willem Drees met een noodwet komt voor een staatspensioen. “Men moet allen helpen onverschillig wat ze geweest zijn”. Na jarenlange verdeeldheid en strijd wordt het ‘wetsontwerp van nationale betekenis’ aangenomen door de Kamer. De AOW is een feit, tot grote vreugd van de apetrotse Ko Suurhoff en Willem Drees. Zij hebben de kroonjuwelen van de verzorgingsstaat gesmeed.

CDA's Bejaardentrauma

Dat je van deze kroonjuwelen maar beter af kunt blijven weten ze dondersgoed bij het CDA. Vraag dat maar aan Elco Brinkman. Hij wordt in 1994, als kersverse koning van de christendemocraten, met een bezuinigingsboodschap op pad gestuurd. Iedereen moet inleveren, dus ook de bejaarden. Dat valt niet in goeden aarde.

Een storm van kritiek barst los. De media geven snotterende en verongelijkte bejaarden een ruim podium. Maar Brinkman geeft geen krimp. Hij blijft stoer voor zijn program staan. Iedereen moet inleveren, dus ook de ouderenuitkering moet bevroren worden. Deze houding komt zijn partij duur te staan. Het CDA wordt keihard afgestraft in de daaropvolgende gemeenteraadsverkiezingen. De bejaardenpartij komt op en de ouderen mobiliseren. De storm gaat maar niet liggen. Bij de landelijke verkiezingen worden de christendemocraten weggevaagd. Brinkman blaast de aftocht. Sindsdien heeft het CDA een bejaardentrauma.

De Klos Met Bos

Tien jaar later is Wouter Bos de eerste politicus die zijn handen aan de bejaarden durft te branden. Zijn collega lijsttrekkers lusten hem rauw. De strekking blijft steeds hetzelfde: van de AOW blijf je af. Zijn fiscalisering van het staatspensioen wordt door het CDA tot bejaarden belasting gedoopt. Niet alleen door tegenstanders wordt Bos aangepakt, ook binnen de rode gelederen krijgt hij het zwaar te verduren.Marcel van Dam en andere partijprominenten trekken fel van leer tegen de PvdA-leider.

Bos legt uit tot hij een ons weegt en zwakt zijn plannen af. Maar het kwaad is al geschied. De fictieve verkiezingswinst van een half jaar eerder, 60 zetels in de peilingen, is totaal verdampt. Na de stembusgang van 2006 komt de PvdA op 33 zetels uit. Bos gaat af als een gieter, zijn partij wordt niet de grootste.

Grote Vraag

Ondanks deze praktijkvoorbeelden gaat Krol deze dinsdag keihard onderuit. Politiek meesterbrein Nagel en 50PLUS-Kamerlid Martin van Rooijen doen heel hard hun best om Krol’s rotzooi op te vegen. Maar de grote vraag is of je als ouderenpartij overeind kunt blijven als je zelf eerst nog aan de AOW gaat knabbelen.

Peter Kee is politiek redacteur voor Pauw en geeft op woensdag en vrijdag commentaar bij De Nieuws BV op de actuele politiek. Een radio-versie van dit verhaal met extra archiefmateriaal werd vrijdag uitgezonden en is hier terug te luisteren.