Opinie & Commentaar

Afscheid van de polder-Bernie

foto: Twee aan Zeefoto: Twee aan Zee
  1. Nieuwschevron right
  2. Afscheid van de polder-Bernie

De Nederlandse Bernie Sanders heet Lutz Jacobi en ze zwaait af. De Friezin is misschien wel de beste lijsttrekker die de PvdA nooit gehad heeft. Nu, na elf jaar Binnenhof, gaat ze terug naar het noorden.

Iedere dinsdag haal ik rond halfvijf een kop koffie in het Kamergebouw. Met een beetje geluk ben ik dan nog net voor de groep Jacobi aan de beurt. Lutz leidt dinsdags namelijk steevast een groep belangstellenden rond en doet op dat moment de koffiecorner aan. Zo’n duizend man per jaar krijgen een tour van haar. De ene keer zijn het vijftig Friezinnen op leeftijd, de volgende keer is het een heel divers gezelschap. Maar dat ze met een groep door de gangen doolt, daar kun je de klok op gelijk zetten.

Die drukte en de altijd aimabele Friezin gaan we missen. Toch gaat het vertrek van Jacobi nagenoeg geruisloos voorbij. Geheel des Lutz overigens. Met een afscheidsborrel, zoals sommige van haar collega’s geven, hoef je bij haar niet aan te komen. Gekkigheid, vindt ze. “Misschien houd ik wel een happy hour, maar meer niet” vertelde ze me vorige week. Natuurlijk is er wél aandacht uit haar thuisprovincie, Omrop Fryslân volgt Lutz’ laatste week op de voet.

Fryslân Boppe

Want Jacobi heeft zich sterk als Fries geprofileerd. Ze streed tegen windmolens in de polder, garnalenkotters met een dieselmotor op de Waddenzee, en de lawaaierige JSF die te veel herrie maakte om in Friesland te mogen landen. Ondertussen wrikte ze extra geld vrij voor Fries op de universiteiten en vocht ze voor vuurtorenwachters op de eilanden. Wie aan de Fries komt, komt aan Jacobi. Zoveel is duidelijk, zelfs op onderwerpen waar ze bij de PvdA niets over te zeggen heeft.

Zo was ze de enige tegenstemmer in haar fractie bij de aanschaf van het JSF-gevechtsvliegtuig. Of een onbekender voorbeeld; Ziekenhuis De Sionsberg in Dokkum. Verzekeraar De Friesland wilde niet langer in zee met de piepkleine kliniek, van slechts 42 bedden. Een Friese volksopstand volgde en Jacobi ging op de barricades. Ze vocht voor De Sionsberg en tegen de verzekeraar, geheel in strijd met de partijlijn. Naar haar optredens werd zelfs een ‘politiek vertaler’ meegestuurd. Die moest aan het publiek uitleggen wat Lutz volgens haar PvdA eigenlijk bedoelde.

Met diezelfde eigenzinnige instelling stelde ze zich kandidaat voor het lijsttrekkerschap in 2012. In de media werd ze weggezet als kansloze kermiskandidaat. Cabaretiers en columnisten zetten haar keihard te kakken om haar stemgeluid, onconventionele voorkomen en eigengereidheid. Ze liet zich niet uit het veld slaan, maar verloor wel.

Polder-Bernie

Nederland was nog niet klaar voor Lutz. Maar met de kennis van nu, zijn we toen de polder-Bernie misgelopen. Lutz is het toonbeeld van de authentieke linkse leider, no-nonsense. Zo zat ze ondanks aanbiedingen van twaalf(!) couturiers op haar eerste Prinsjesdag zonder hoedje in de Ridderzaal. Ook volgende jaren luisterde ze met een blote kruin naar de Troonrede. Waarom geen hoed? “Uit respect voor mezelf” vertelde ze de Leeuwarder Courant. Ze woont in een zelfgebouwd huis en laat boze boeren in haar voortuin demonstreren. Haar ideeën zijn old-skool links; Plannen van de Arbeid, opkomen voor de zwaksten, nivelleren is een feestje en de vakbonden zijn vrienden.

Stel je voor; Lutz als lijsttrekker bij de PvdA, als de Rode Moeder van Links. Heel benieuwd hoe Klaver en Roemer naast haar hadden afgestoken. Of hoe een debat tussen Rutte en Jacobi was gegaan. We zullen het nooit weten, want Lutz heeft geen trek meer in Den Haag. De voormalig GGD Fryslân directeur gaat terug naar het noorden. Tijd met vrienden en familie doorbrengen. Alleen in Leeuwarden gaan ze nog lol aan haar beleven; daar doen ze wat de landelijke PvdA vier jaar geleden naliet; daar wordt ze wel lijsttrekker, voor de gemeenteraad.

David van der Wilde is politiek redacteur voor De Nieuws BV en presenteert de Amsterdamse versie van de podcast Hier Hoor Je Hoe Het Echt Zit.

Ster advertentie
Ster advertentie