Dijsselbloem zegt gewoon geen sorry

Als ik hem dinsdag tegenkom in Den Haag heeft hij volgens Teletekst net zijn excuses aangeboden over zijn gewraakte ‘drank en vrouwen’ uitspraak. Niet dus. Het is Dijsselbloem ten voeten uit. Down to earth en hij staat voor wat hij zegt.

Zuid-Europeaanse politici buitelen de afgelopen weken over elkaar heen met harde woorden over Dijsselbloem. De Portugese premier Costa vindt de uitlatingen “racistisch, xenofoob en vrouwonvriendelijk”. De Spanjaarden en de Italianen veroordelen Dijsselbloems woorden snoeihard. Daar speelt mee dat de voorzitter van de Eurogroep harde maatregelen heeft geëist van zijn Zuid-Europese collega’s de afgelopen jaren.

Ook de Italiaanse Europarlementsvoorzitter Tajani doet ook een duit in het zakje. Hij eist aftreden of excuses. Wanneer een Spaanse journalist Dijsselbloems quote opleest en vraagt of hij van plan is om excuses te maken, zegt hij: “Nee, zeker niet. En je hoeft het niet op te lezen, want ik ken de quote. Het kwam uit deze mond.”

Dijsselbloem is leergierig en bedeesd. Duidelijk in wat hij wil en gefocust. Zo was hij als Wageningse student in de jaren ‘90 al. Daar krijgt hij een baantje als koffiejuf op het gemeentehuis. Met plezier brengt hij bakkies rond. Tegelijkertijd werkt hij zich de gemeenteraad in. Hij maakt naam, ook in Den Haag. Dijsselbloem is een politiek talent en komt op z’n 34e de Kamer binnen.

De Rode Ingenieurs

Hij is een van de Rode Ingenieurs. Samen met Staf Depla en Diederik Samsom wil hij zijn partij veranderen. Dat stuit op weerstand, maar daar deinzen ze niet voor terug. Het zijn mannen met meningen, over van alles.

Dijsselbloem ontpopt zich als moraalridder. Hij legt bijvoorbeeld een rechtstreeks verband tussen seks in videoclips en groepsverkrachtingen met minderjarige meisjes: “De pimp, die kan beschikken over de hoeren, de sletten. Dat beeld wordt er maar ingeramd dag in, dag uit.” Hij wordt uitgelachen en weggehoond, maar Dijsselbloem werkt stoïcijns door. Want wie zaait, zal oogsten. Dat weet hij als landbouweconoom als geen ander.

De vertrouweling van Samson maakt naam als minister van financiën in Rutte II. Ga er maar aan staan, middenin de crisis. Snoeihard bezuinigen en de hand op de knip. En toch politicus van het jaar 2013 worden. Hij wordt geroemd om zijn koelbloedigheid, intelligentie en duidelijke taal.

Voorzitter van de Eurogroep

Ook in Europa gaat hij voortvarend te werk en oogst waardering bij de grote landen. Na pas 77 dagen minister als wordt Dijsselbloem voorzitter van de Eurogroep. Nog geen half jaar later bezweert hij zijn eerste crisis. Cyprus wordt uit de brand geholpen met miljardensteun, onder de voorwaarden dat spaarders zelf meebetalen.

Als Reuters meldt dat Dijsselbloem deze aanpak een ‘blauwdruk voor de toekomst’ noemt, breekt de pleuris uit. Hij wordt afgefikt door de internationale pers. Dijsselbloem houdt zijn rug recht: hij heeft het woord ‘blauwdruk’ nooit gebruikt en weigert excuses te maken.

Ook ruzie met Jean-Claude Juncker krijgt hij het aan de stok, door hem neer te zetten als een onverantwoordelijke drinker tijdens vergaderingen. Het kost de Luxemburger bijna zijn aanstelling als de Voorzitter van de Europese Commissie. Op excuses moet Juncker een half jaar wachten. Die komen pas als Dijsselbloem lid van de Europese Commissie kan worden. En dat is ‘too little, too late’: het feest gaat niet door. Juncker weigert met Dijsselbloem te werken en Frans Timmermans krijgt die prestigieuze baan.

Meer dan een kille katholieke calvinist

Maar Dijsselbloem is meer dan een kille katholieke calvinist. Hij heeft hij aandacht voor jeugdvrienden, vergeet zijn voormalige collega's niet. Thuis staat hij gewoon tussen de kippen in de tuin of timmert aan zijn huis. Daar is hij een goedlachse, joviale vent. Maar wordt het druk, dan vergeet hij verjaardagen en zegt hij moeiteloos alles af wat afleidt. Het werkt komt toch altijd op de eerste plaats. Maar waarom dan toch die uitglijders?

Omdat hij meent wat hij zegt en er van overtuigd is dat de Eurozone alleen in stand kan blijven als ieder land zich aan de afspraken houdt. Begrotingsdiscipline is van essentieel belang. Zijn lichtzinnige uitspraak in de Frankfurter Allgemeine zal daarnaast te maken hebben met de irritatie die in zich lichaam is gekropen als gevolg van de afstraffing die de PvdA van de kiezer kreeg. Een onverdiende geseling vindt hij, nadat zijn partij het land uit de crisis heeft geholpen.

Daarnaast is hij zijn Haagse anker kwijt na het vertrek van Diederik Samsom. De vrienden hielden elkaar in het gareel als niemand anders hen meer kon corrigeren. En als de nood echt aan de man was kon diezelfde Samsom zijn Europese partijgenoten bellen om een crisis te bezweren.

Dijsselbloem is een standvastige man die het vertikt excuus te maken voor een uitspraak waar hij achter staat. Vrijdag heeft hij in ieder geval een verklaring afgelegd aan zijn Europese collega’s, maar niemand heeft hem echt sorry horen zeggen.

In De Nieuws BV sprak Peter Kee met voormalig staatssecretaris Franks Weekers over dit onderwerp.