Overkill

En als u toch bezig bent, hoeveel wedstrijden hebt u gezien en hoeveel van die middagen of avonden vond u het gebodene goed en wanneer onder de maat? En aan wie of wat heeft u zich het meest geërgerd? Dat laatste is vrij essentieel, want in ons nieuwe leven hoort dat bij de standaardvragen van welke televisieshow dan ook.

Ik ben eerlijk als een eikenboom: ik zag zeven wedstrijden in zijn totaliteit, ik keek graag naar RTL4 en minder vaak naar de NOS. Ja, eerlijk, dat zei ik. En? Mwahhh, dat is het eerste woord dat bij me opkomt. Ik behoor niet tot Duitsland-bashers en zag hun uitschakeling overigens ook niet. Het liet me overigens behoorlijk koud. Ik durf bijna te stellen: het zat er zo duidelijk aan te komen.

Als ik het slagveld nu overzie en in de achteruitkijkspiegel kijk, durf ik deze gedachten met u te delen: Saoedi-Arabië, Egypte, Iran, Australië, Nigeria, IJsland, Servië, Costa Rica, Zuid-Korea, Duitsland, Tunesië, Panama, Japan en Polen en bijna Rusland en Zweden hadden weinig of niets te bieden dat hun meespelen maar enigszins rechtvaardigde. Dat zijn zestien ploegen die als poule-vulling met veel wapengekletter door Rusland reisden, maar voor mij geen enkele bijdrage konden leveren om blij te zijn over het mondiale voetbal anno 2018.

Voor Tunesië hield ik enige twijfel achter de hand en Polen was werkelijk schrikbarend slecht, net als Panama. Een land dat goede honkballers voortbrengt kan nooit een top-voetbalnatie zijn, nietwaar? Plaagstootje: kijk maar naar Nederland. Uruguay had een behoorlijk percentage schoppers aan boord, maar dat is niets nieuws. Opmerkelijk overigens dat een land met 3,4 miljoen inwoners zulk goed en gemeen soort voetbal kan spelen.

Wat dat betreft moet ik nog even terugvallen op IJsland. Daar wonen 334.252 mensen en de helft van hen is vrouw. Dan lijkt het toch knap zo’n behoorlijk voetballende groep blonde jongemannen zonder al te veel tatoeages op te kunnen stellen, of niet soms? Opmerkelijk: die klap-klap, zang act was al niet meer zo leuk en spontaan als twee jaar geleden.

Saai, asgrauw voetbal

Rusland speelde saai, asgrauw voetbal. Meer niet. Zoals de pakken van Poetin. Spanje en Portugal rolden bijna gezapig spelend door de voorronde, Marokko moest het doen met het woord ‘jammer’ en alleen door hun meespelen in Rusland ontstond er op de Nederlandse televisie een ‘boost’ op onze gedoogladder ten opzichte van dat mooie Noord-Afrikaanse land. De vraag is of dat een goed teken is en of zoiets niet op een andere manier kan? Als Rutger Castricum al als een moderne Moeder Teresa wordt gezien, hoe laat is het dan? Overigens was ik het zeer eens met zijn aanpak.

Frankrijk freewheelde en speelde soms ‘foot de merde’, Denemarken was bezig met stijve benen-voetbal en had mazzel, Argentinië mocht Onze Lieve Heer op de knieën bedanken voor zoveel hulp van bovenaf, waar het op het gras niet lukte en had een soort opgepompte randidioot op de coachbank zitten, nou ja, hij zat eigenlijk nooit. Kroatië was even gemeen als scherp en Nigeria dient bijles in ‘think first, act later’ te krijgen. Wat dat laatste betreft: niets nieuws onder de zon. Wel goede turners in de ploeg net zoals Senegal die had.

Frivool als een Zwitsers uurwerk

Brazilië zag ik eenmaal en ik ergerde me (toegegeven, een groot woord) te pletter aan Nymar jr. Wat een over het paard getilde jongeman, zonder enig gevoel voor verhoudingen, brutaal, ordinair, volks en… een van God gegeven speler is dat. Zwitserland speelde vroeger met het wereldberoemde ‘grendelsysteem’ en nu deed het denken aan een leuke ‘Albanese zomer’: frivool als een Zwitsers uurwerk.

Zweden was afschuwelijk saai (voor zover ik ze zag) en even stijfbenig als Denemarken, maar net een streepje gemener en soms ronduit vervelend. Er komt een moment dat Toivonen in een dwangbuis zal worden afgevoerd. België zag ik tweemaal. Niets op aan te merken; tweetalig voetbal kan dus. En die coach verkoopt in zijn vrije tijd toch verzekeringen of zo? Engeland is een flink vraagteken, maar ik moest wel steeds glimlachen om Kane en zijn daden. Colombia deed me denken aan Equator van weleer of Bolivia van de toekomst. Flink schoppen, veel protesteren, maar alles met een gezonde dosis techniek als basis. Ik twijfel of alle spelers hun T-formulier daar wel goed invullen.

Ik begreep van echte kenners in ons land (Henk Hoijtink van Trouw is zo iemand) dat hij de zonnige kant van dit toernooi aanhield en dat het allemaal best meeviel. Ik weet niet of ik dat van de wedstrijden afzag. Ik denk het niet. Sommige confrontaties waren werkelijk niet om aan te zien, vele hadden weinig of niets met topsport te maken en zelden kon je met een opgewonden gevoel in slaap vallen. Of het moest zijn dat RTL-studiogast Herman Brusselmans zijn voetbalkennis vermengde met zijn bovengemiddelde manier van het beffen van zijn vele vrouwen, waarover hij met trots verhaalde.

Ja, dat was een even natuurlijk programmaonderdeel in Nederland als het bespreken van de VAR. Het eerste was niet eens meer choquerend, maar slechts plat en ordinair; het tweede bewees dat consequent beslissen moeilijk is voor een mens. Zelfs met behulp van ettelijke ondersteunende beelden.

Wie gaat winnen?

Wie er verder gaat en gaat winnen zal me om het even zijn; ik heb zelden favorieten in deze sport (gehad) of het moet de IJslander Gudjohnson zijn, die in eigen land overigens Eiur Smari heet, maar dat terzijde. Hij bezit bevroren klasse met een tikje Björk.

Waar ik wel mee zit? Dat die boevenorganisatie met die enge Italiaan aan het hoofd, de FIFA dus, ons over acht jaar een WK gaat presenteren met ellendig veel meer deelnemers: wellicht 48 stuks wel te verstaan. Daar kan je dan over gaan grappen als: misschien dat we dan wél mee kunnen doen. ‘We’ als Nederland.

En welke ploegen nog meer? Italië, Ierland (voor die zingende supporters), Noorwegen, China, Ghana, Nieuw Zeeland, USA, Canada, Algerije, Griekenland, Oostenrijk, Chili en Paraquay? O.K., wie dan leeft…

Dat alles is nog ver weg. De finale van 2018 overigens ook. Deze stelling durf ik wel aan: nette sporten spelen een WK met twaalf of zestien ploegen. Drie weken topsport. Overzichtelijk en kort en gegarandeerd een hogere kwaliteit. En nee, niet zo tijd- en geld verslindend als wat de FIFA ons nu voorschotelt.

Zoals een beroemd basketbalcoach me vroeger leerde: ‘Overkill means nothing.’ En zo voelt het overkill.