Kruijswijk

Wielerkenners weten echter wel dat de helse etappe van de zaterdag, als er zes cols moeten worden beklommen op minder dan 100 kilometer, wellicht net te veel voor de Brabander zal zijn. Hij rijdt goed en keurig, maar een veelheid aan korte, steile beklimmingen waarop zijn tegenstanders gaan dansen en aanvallen, dat zou hem wel eens kunnen opbreken. Zelden is een grote ronde zo leuk en spannend geweest als de Vuelta van dit jaar.

Eigenwijs

Ik ben even eigenwijs: ik had het aangekondigd en ik had zelfs de radiomakers van Radio 1 zo ver gekregen een dagelijks item over de Vuelta in te passen. Ter leringh ende vermaeck. Met groot plezier werkte ik daaraan mee; het had zin om over deze grote, bijna vergeten ronde te praten.

Dat vond ik al jaren zo, maar de Nederlandse sportpers is ook decennia lang afwezig gebleven in de Spaanse ronde. Dat heb ik altijd merkwaardig gevonden en ik snapte die bijna collectieve afwijzing van die koers niet. De televisie (lees NOS) had geen ruimte en wellicht ook niet zoveel zin en misschien ook nog wel een gebrek aan centen, de radio hing op 'geen ja en geen nee' en bewijst dat dit jaar weer door verslag te doen vanuit een hokje in Hilversum bij televisiebeelden die niet door de NOS rechtstreeks in de weekdagen mogen worden uitgezonden.

Dat is gemankeerd verslaggeven, zoals een paar maal bleek dat de verslaggevers van dienst overgeleverd waren aan de beeldkeuze van de Spanjaard die in Spanje de knoppen bediende en die geen oog had voor bijvoorbeeld Kruiswijk. Dan mis je op drie weken wel eens wat en dat maakt je dan in je Hilversumse veste behoorlijk kwetsbaar.

Toen Kruiswijk op het punt stond de eindstreep te passeren, werd het beeld weggeschakeld... Als de NOS-verslaggever ter plekke was geweest, had die kunnen vertellen wat hij met eigen ogen kon zien; het verschil in seconden. Nu kon dat niet.

Inspreekcel

Dat gemankeerde verslag geven hebben alle collega’s van Eurosport. Weliswaar gewapend met een arsenaal aan bronnen, moeten ze hun werk in een inspreekcel in Nederland doen. Mijn cri de coeur: leiding van Eurosport denk aan uw personeel, denk aan de manier waarop ze moeten werken. Commentaar geven op afstand levert verlies op welke wijze dan ook op. Ik weet het, ik ben ervaringsdeskundige. 'Live' ergens aanwezig zijn brengt je in een andere sfeer, je ogen worden dan ondersteund door andere bronnen als geluid, geur, sfeer, karakter van de dag, temperatuur, de taal van de mensen rond je en noem maar op.

Maar op een of andere manier werkt men zo in Nederland. Nu Eurosport de rechten voor de dagelijkse rechtstreekse uitzendingen heeft, moest de NOS naar de tweede rij banken in de schoolklas afzakken. Geen rechtstreekse beelden tijdens de werkdagen en de wielermannen van de NOS mochten alleen in de weekenden los gaan, dan stond het speelplein voor hen heel eventjes open. Dat is, goed beschouwd, geaborteerd verslaggeven en dat maakt een mens niet gelukkig.

Weer: ik heb het jaren zo moeten doen. Uitgestuurd worden om op zaterdag en zondag vanaf een berg of aan een baai in Spanje te praten, dan naar huis te reizen en een paar dagen later weer terug te keren in Spanje. Onze Belgische collega’s verwelkomden ons dan altijd met iets van een giftig cynische: "Welkom aan de weekendcommentatoren." We hoorden het met chagrijn in het lijf aan; ze hadden gelijk.

Ik kreeg wel eens brieven met de inhoud: mijnheer Smeets, waarom zendt de NOS de Tour de France wel en de Vuelta en de Giro niet 'live' uit. Vaak ging die vraag gepaard met: "En de Belgen doen het wel, hoe kan dat?" En wat moet je dan als antwoord geven, hoe moet je Hilversum, hoe moet je de Nederlandse omroep, hoe moet je de zuilenpolitiek uit de doeken gaan doen? Hoe moet je de keuze van de NOS Sport leiding naar buiten brengen?

Tuttelfilmpjes

Ik keek vrijdagmiddag naar de finale en naar Kruijswijk en was zeldzaam jaloers op mijn Vlaamse collega’s naar wie luisterde. Ja, ik keek naar de VRT omdat ik niet meer tegen de tussentijdse reclameboodschappen en tuttelfilmpjes van Eurosport kon. De Vlamingen waren vakmatig keigoed bezig en roemden Kruiswijk, een Nederlandse renner.

Op de Nederlandse zenders was daarvan niets te zien. Daar verdronken we in kletskoek van ons zuilensysteem, daar bestond de 'live' prestatie van Kruiswijk niet. Die kwam later, opgepiept en kort samengevat. Eigenlijk een uitzending zonder ziel.

Verslaggeven hoort gedaan te worden door mensen die bij het evenement aanwezig zijn. Zegt de man die voor Ziggo Sport 50 NBA basketbalwedstrijden per jaar uit een bezemkast in Hilversum van commentaar voorziet.

Over Mart Smeets

Mart Smeets is radio- en televisiepresentator, journalist en sportcommentator. Iedere zaterdag beschouwt hij voor EenVandaag gebeurtenissen en verhalen uit de sportweek, en zaken die daar aan verwant zijn.