Rondom het peloton | Groene vedetten

Laat ik er mijn eigen Frankrijk van de Tour als naslagwerk bij nemen. Er is veel te vertellen over de platanen, goed voor bij een lange, kansloze vlucht.

Als boom komt hij al voor in de Griekse mythologie. De plataan, gewijd aan Artemis, godin van de wilde natuur. De oppergod Zeus is ooit getrouwd met de godin Europa, met een plataan als bruidskostuum. De naam is afgeleid van het Oudgriekse platys, wat zowel plat als breed betekent. De Romeinse geschiedschrijver Plinius beschreef al hoe ze in het oude Athene schaduwrijke gaanderijen vormden. Eén exemplaar met dikke stam kan in een goed Frans dorp een heel plein domineren en van schaduw voorzien.

De westerse Platanus Occidentalis komt veel voor in laaggelegen gebieden in de Verenigde Staten. In 1650 nam de Engelse verzamelaar John Tradescant er wat van mee naar Europa. Deze plataan heeft een drielobbig blad en een grote, eivormige kroon die omhooggehouden wordt door een stevige stam. Uit een kruising ontstond de Platanus Acerifolia, een exemplaar met een esdoornachtig blad. Deze bleek van alle soorten het meest geschikt om aan te planten langs wegen en pleinen.

De aanleg van de vele, lange wegen naar Parijs begon halverwege de achttiende eeuw. De planning voorzag in bomen die met tien meter tussenruimte geplant werden. Het verfraaide de route, maar diende ook als bescherming voor voetgangers en koetsen. Het was niet in eerste instantie bedoeld om schaduw te bieden aan marcherende troepen, zoals een latere uitleg wilde. Laat staan aan passerende wielerpelotons.

In de negentiende eeuw nam het aantal nieuwe wegen explosief toe en dat ging gepaard met de verbetering van de oude. In deze periode werden rijen platanen langs de kanten gezet.

Net als de kastelen, kathedralen en wijnvelden zijn de platanen ouder dan de Tour. Ze hebben Maurice Garin langs zien komen, Eugène Christophe, de gebroeders Pélissier, Gino Bartali, Fausto Coppi, Louison Bobet, Jan Janssen, Eddy Merckx, Bernard Hinault. Het gaat door tot de dag van vandaag, met Romain Bardet, Fabio Aru, Chris Froome en Dylan Groenewegen.

Het mooist wordt het beeld als de platanen voor een veld zonnebloemen staan. Franser kan het niet. Die bloemen zijn populairder dan de bomen, omdat ze de kleur van de leiderstrui hebben. Vincent van Gogh heeft veel voor hun marketing gedaan. Hij heeft ook genoeg platanen geschilderd, maar die werden toch niet zo beroemd als zijn zonnebloemen.