Fred Teeven saai? Dat valt wel mee

De toch altijd zo stoere Fred Teeven vroeg zich in 24 uur met... af of hij niet te saai zou zijn. Straks zenden ze ’t niet uit, zei hij, omdat hij zo saai is.

Het mooie aan Fred Teeven is dat hij aan de ene kant inderdaad oersaai is, en aan de andere kant helemaal niet.

Teeven – uit Haarlem, en zoon van een bankbiljettencontroleur – moet het niet hebben van talent. Hard werken, dat kan-ie als de beste, ploeteren zelfs. Zeven jaar deed hij over de havo. Hij werkte bij de Belastingdienst, de FIOD en was Officier van Justitie, en behaalde in 1990 zijn doctoraalexamen in de rechten. Drie jaar lang had hij in de avonduren gestudeerd.

Teeven maakt lange dagen – staat vroeg op om dossiers te vreten, en slaapt nooit voor middennacht.

Hij jogt graag, en in de zomer gaat-ie kamperen. Hij is de enige VVD’er die dat doet, zegt hij.

De Neus, De Zwarte Cobra en De Hakkelaar

Bovenstaande had ook de levensloop van een anonieme ambtenaar kunnen zijn, of van Jacob Willem Katadreuffe, de stugge hoofdpersoon uit Bordewijks Karakter, een weinig verheffende man die vooral hard, heel hard werkt, een man zonder humor, gaven en jolijt, wiens leven amper tot de verbeelding spreekt.

Aan de andere kant: hoe saai ben je werkelijk als je als Officier van Justitie een jarenlange, verbeten strijd voert tegen de onderwereld? Als je het opneemt tegen illustere namen als De Neus, De Zwarte Cobra en De Hakkelaar? Het scheelde weinig of die laatste – leider van een drugssyndicaat – had Teevens kinderen ontvoerd. Het gezin werd daarop beveiligd, maar Teeven wilde de zaak koste wat kost voortzetten.

Want Teeven is een winnaar en geeft niet op. Criminelen achter slot en grendel! Hij boekte succes met de vervolging van Frans van Anraat, die in de jaren tachtig het regime van Saddam Hoessein een handje hielp. Hoppakee, vijftien jaar cel – Teeven kreeg zijn zin.

Nee, echt saai is anders.

Teeven maakt verdacht veel mee

En ook zijn politieke loopbaan wordt getekend door hectiek en tumult. Er speelt altijd wel iets rondom Teeven. Voor een doodsaaie man maakt hij verdacht veel mee.

Jan Nagel zag wel wat in de crimefighter - ook zo'n woord dat niet los is te zien van de Haarlemmer - toen Pim Fortuyn Leefbaar Nederland met geruzie verlaten had. Als lijsttrekker pakte Teeven twee zetels, maar daarna schoof het partijbestuur Emile Ratelband naar voren. En daar had Teeven geen zin in. ‘Leefbaar Nederland is geen circustent, en ik heb geen zin om als een clown achter Ratelband aan te rennen.’

Tsjakka, die zat.

Teeven haalde zijn –inmiddels verstofte – toga uit de kast, en werd weer officier.

Het zoet en het zuur

Maar de politiek bleef hem trekken, en in 2006 keerde hij terug in Den Haag. Hij werd Kamerlid namens de VVD – vastbesloten om zijn rechtlijnige beleid waar hij als officier voor stond voort te zetten.

Maar juist daar wrong voor Teeven vaak de schoen. Zijn uitspraken en politiek handelen waren lang niet altijd zo rechtlijnig en onbesproken als hij wilde doen voorkomen.

Een inbreker doodslaan? Risico van het vak, suste hij.

Het kinderpardon was voor hem het zuur, de strafbaarstelling van illegaliteit het zoet. De PvdA stuiterde om deze uitspraak, net als om Teevens koudbloedigheid in de bed-bad-brood-kwestie.

En dan was er nog de kwestie-Dolmatov. Fout werd op fout gestapeld in de behandeling van de Russische asielzoeker. Teevens politiek zou er vooral op gericht zijn asielzoekers het land uit te krijgen, snauwde de oppositie.

Teeven viel over een deal die zijn eigen naam zou krijgen. Justitie betaalde in 2001 4,7 miljoen gulden aan drugscrimineel Cees H. Een deal die deugde, zei Teeven, maar waarom wilde hij niet zeggen. Wat hij nog wel wilde meegeven: de deal was gesloten 'voor volk en vaderland', wat dat ook mocht betekenen.

Rugbyer

Het zou best kunnen dat de VVD Teeven heeft opgedragen de eer aan zichzelf te houden - net zoals het ook heel waarschijnlijk is dat we minister Ard van der Steur niet meer terugzien na de komende verkiezingen: te veel schade geleden.

Teeven is een rugbyer, leeft bij de wetten van zijn sport. Hij komt altijd weer terug, zij het als officier, zij het als politicus. Het kan best zijn dat hij zijn zoveelste politieke adem terugvindt. Misschien als Jan Roos het héél lief aan hem vraagt?

Peter Kee is politiek commentator

Luister hier de reconstructie terug: