Opinie & Commentaar

Bepaald geen indianenverhalen

foto: APfoto: AP
  1. Nieuwschevron right
  2. Bepaald geen indianenverhalen

Niet alleen 'Black Lives Matter' in deze dagen. Denk niet dat het alleen een zwart-wit gedachte is die in de USA en nu in de gehele wereld speelt, het is net zo goed een rood-witte confrontatie.

Ik zal dat proberen uit te leggen.

In de Amerikaanse footballwereld (dus niet 'ons' voetbal!) die NFL heet komt een ploeg uit die officieel Washington Redskins heet. Die naam draagt die organisatie sinds haar oprichting in 1932. Hun 'fightsong' was altijd 'Hail to the Redskins'.

Hun logo wordt door iedere Amerikaanse sportvolger direct herkend: een indianengezicht in donkerrood, met twee veren aan de linkerkant van het hoofd. Dat beeld en die naam draagt die ploeg dus al vanaf 1932 en ondanks het feit dat er onderweg diverse malen en door diverse partijen is gevraagd de naam en het logo van de ploeg te veranderen hebben de diverse eigenaren van de club dat niet gedaan.

Obama vroeg om naamsverandering

In 2013 vroeg Barack Obama op duidelijke manier aan de eigenaar van de ploeg uit Washington, de naam te veranderen. Obama kreeg applaus uit de hoek van de bevolking die wij duiden met ons woord 'indianen' en waar tegenwoordig 'first nation people' voor wordt gebruikt.

Dat applaus was niet voldoende, want de eigenaar van de organisatie stelde duidelijk: "Die naam wordt niet veranderd, wordt nooit veranderd en NOOIT mag U in hoofdletters schrijven."

Op die uitspraak volgden hatelijkheden van kritische volgers, maar de American foofballwereld hield toen de kaken op elkaar, de fans liepen nog altijd in de kleding waarop het logo goed zichtbaar was en de ploeg speelde tot en met de laatste wedstrijd van het afgelopen seizoen onder de naam Washington Redskins.

Zo werd erover geschreven en zo benoemden radio- en televisiecommentatoren (ofschoon niet iedereen) de ploeg en zo werd die naam ook in de kranten gebruikt.

'Moet over stag gaan'

Ja, er waren wel zwakke protestgeluiden te horen zo nu en dan, maar eigenaar Daniel Snyder (55 jaar oud) was niet van plan te gaan veranderen.

Het heeft er nu toch alle schijn van dat deze nogal conservatieve Amerikaanse staatsburger over stag moet gaan, want een drietal grote sponsoren heeft (onder druk van externe beleggingsfondsen) zijn geld teruggetrokken uit de football-organisatie. Het stadion waar Washington speelt staat in Landover en heet het FedEx Stadium. Dat bedrijf heeft die naam gekocht tot en met 2025 voor het niet eens zo sensationeel hoge bedrag van 205 miljoen dollar.

Naast FedEx lieten ook Nike en PepsiCo aan Snyder weten dat hun financiële ondersteuning bevroren werd omdat, in de tijd van nu en de 'black lives matter' sfeer die over de wereld trekt het niet meer te verdedigen valt dat een sportclub een naam van een ooit (en misschien nog wel) onderdrukte bevolkingsgroep in de USA draagt.

M.a.w. de grote sponsoren sommeerden de clubeigenaar om de naam te veranderen en als hij dat niet deed, zouden de ruime sponsorgelden teruggetrokken worden.

Moreel of financieel?

Werd het daarmee een moreel of een financieel probleem voor de eigenaar, bedacht ik me.

Volgens insiders werden aan het eind van deze week de Nike-producten van Washington al op sommige plaatsen uit de schappen gehaald.

U leest dit en denkt terug aan de Veronica Inside situatie van twee weken geleden. Dezelfde achterliggende gedachte, nietwaar. Sponsoren wensen niet te maken te hebben met troebel water dat afkomt van eventuele rassendiscriminatie of problemen daaromtrent. Het is, voor velen, lopen over een-nachts-ijs en in de USA heeft niemand van Arie Boomsma gehoord.

Dik boek

Terug naar de USA: In een eerder stadium was een aantal sponsoren al in de bres gesprongen, maar nam die proteststorm meteen ook weer af, want de ploeg bleef gewoon seizoen na seizoen Washington Redskins heten en iedereen noemde die ploeg zo, op waarschijnlijk een klein percentage mensen na dat deze naamnoeming politiek ongepast bleef vinden, maar die geluiden, kwamen nooit boven het stadiongeluid van de Redskins uit.

Waar komt de naam 'Redskins' vandaan? Er is een heel dik boek over geschreven en je moet tot 1815 teruggaan toen het opperhoofd van de Meskwaki indianen dat woord in een toespraak gebruikte. Hij noemde zijn eigen stam "roodhuiden".

Ik weet niet of de puissant rijke eigenaar Snyder zich achter die woorden zal blijven verbergen, feit is wel dat hij geen naamsverandering overweegt (in ieder geval niet tot gisteren) en heftig onder druk is komen te staan.

Tijd is rijp voor verandering

Me dunkt dat de tijd rijp is voor vele veranderingen, vooral op dit gebied. In de Amerikaanse sport komen een heleboel namen voor die teruggrijpen op de vele Indianenstammen. High Schools, colleges, profteams. Heel veel nicknames komen uit die hoek en worden nu onder de loep gelegd en wellicht aangepast of veranderd.

In weet niet of de Cleveland Indians ook moeten gaan nadenken, of dat het woord 'Indians' wel getolereerd wordt als zijnde de ware naam van die first-nation-mensen en dat 'Redskins' een nickname is die politiek en sociaal gezien niet meer in deze tijd past.

Red

Uit de losse hand: deze sportploegen bestaan nog steeds onder deze namen: Spokane Indians, Danville Braves, Indios de Ciudad Juarez, Portland Chinooks, Edmonton Eskimos, Chicago Blackhawks, Malmö Redhawks, Morden Redskins, Stratford Redskins, Grayling Redskins, Patterson Redskins en nog zeker ettelijke honderden sportteams die alle met namen of bijnamen van first nation people te maken hebben.

Zo zag ik bijvoorbeeld dat in Illinois de junioren worstelclub The Little Redskins bestaat. Ik vroeg me wel af of daar ook mensen met 'foei' voor de deur stonden.

Ergens op het net kwam ik een foto tegen van een meisje dat een bord omhooghield bij de footballwedstrijd tussen de Green Bay Packers en Washington Redskins in de NFL. De simpele tekst luidde: 'We are people not mascots'. Dat was en is een mooie tekst.

Mascottes of nicknames bannen

Gedachtig die woorden lijkt het me een goed idee alle nicknames waar de betrokken mensen zich niet prettig bij voelen aan te passen, maar of de Amerikanen dat ook wenselijk achtten voor hun (werkelijk) honderden sportteams, betwijfel ik toch.

Dat gebeurde inmiddels al wel in Montréal waar de sportploegen van McGill University ontdaan werden van de al meer dan een eeuw in gebruik zijnde naam 'Redmen'. Die ploegen speelden vanaf verleden jaar onder de naam 'McGills teams.'

In de Verenigde Staten werd aan 31 universiteiten gevraagd hun mascotte of hun nicknames direct te bannen bij wedstrijden vanwege hun potentiële aanvallende karakter. Negentien scholen gaven daar gehoor aan.

Opmerkelijke actie

Inmiddels is er bij de ploeg uit Washington wel een opmerkelijke actie doorgevoerd. Voor het FedEx stadium stond lange tijd een bronzen buste van George Preston Marshall, de oprichter en eigenaar van de football-organisatie die in 1969 overleed. De extreemrechtse Republikein die dus in een geheel andere tijd dan nu leefde, stond bekend als een voorstander van rassenscheiding en ging als allerlaatste NFL-ploegeigenaar over tot het in dienst nemen van zwarte spelers.

Dat gebeurde toen onder druk van de federale regering (Robert Kennedy persoonlijk) die dreigde Marshall en zijn ploeg de toegang tot het D.C. Stadium (toen de thuishaven) te weigeren. 'l Histoire se répète', nietwaar?

Voor de volledigheid: Marshall werd begraven op de Indian Mound Cemetry in Romney, West Virginia. Overigens: all lives matter.

Ster advertentie
Ster advertentie