‘Meer wethouders nodig wegens hoge werkdruk’

Vrijheid bij bepaling aantal wethouders

Nu is het aantal wethouders nog begrensd en gekoppeld aan het aantal raadsleden. Het maximaal aantal wethouders is nu nog 20 procent van het aantal raadsleden, met een uitloop naar 25 procent als je ook deeltijdwethouders aanstelt. Van Gool wil dat gemeenteraden de vrijheid krijgen om zelf het aantal wethouders te bepalen. Daarnaast wil de Wethoudersvereniging dat de deeltijdaanstelling komt te vervallen. Zij zien het wethouderschap als een ondeelbaar ambt, net als bij burgemeesters en raadsleden.

'Aantal afgetreden wethouders is stabiel hoog'

Ook ziet Van Gool in de afgelopen raadsperiode van 2018 tot 2022 een trendbreuk. “In het eerste jaar na de verkiezingen traden er nooit veel wethouders af. Dat is veranderd.” Voor de laatste raadsperiode (2014-2018) traden wethouders vooral af in het tweede en het derde jaar na de verkiezingen, omdat men dan afgerekend werd op de tegenvallende resultaten. In het eerste jaar had men als wethouder nog krediet, en in het laatste jaar kwamen de verkiezingen er alweer aan. “Maar nu is het aantal afgetreden wethouders stabiel hoog, dat is opmerkelijk.”

Afrekencultuur en werkdruk

Van Gool ziet dat ambities van gemeenten niet in de pas lopen met het benodigde budget. "De schoen gaat wringen en dat leidt tot het aftreden van wethouders. Na decentralisatie in het sociaal domein, komt ook de energietransitie en de nieuwe Omgevingswet op het bord van de gemeente. Daarom moet het ambt aantrekkelijker worden gemaakt."

Pointer heeft samen met masterstudenten van de Universiteit van Amsterdam en de ReportersNL-mediapartners onderzoek gedaan naar de redenen waarom wethouders zijn opgestapt sinds de gemeenteraadsverkiezingen 2014 tot nu. Vooral de afrekencultuur en de werkdruk spelen een belangrijke rol.

Lees meer over het onderzoek: Vak van wethouder wordt te zwaar, ‘meer wethouders nodig’

Zondag 27 februari om 19:00 uur op NPO Radio 1, KRO-NCRV Pointer.