Ernst Kuipers: handenschudden voorgoed uit de gratie

Ernst Kuipers, voorzitter van dat Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) en voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ), maakt zich geen zorgen over de versnelde versoepelingen van de corona-maatregelen die overmorgen hoogstwaarschijnlijk worden gelanceerd. Dan is er weer een corona persconferentie met premier Rutte en VWS-minister De Jonge.

Ook Kuipers is benieuwd naar de uitkomst. Maar als Rutte en De Jonge dan groen licht geven om per direct de mondkapjesplicht volledig af te schaffen en afscheid te nemen van de anderhalve meter afstand, dan vindt de bestuursvoorzitter van het Erasmus MC medicus dat onverstandig. "Laten we stap voor stap voorzichtig versoepelen. Voorlopig mondkapjes dragen in de supermarkt of een volle trein blijft wel zo verstandig."

Kwetsbaren

Daarnaast raadt Kuipers aan om de handdruk als wijze van groet voorgoed achterwege te laten tenzij je een gemeenschappelijk huishouden deelt. In het Erasmus MC is dit 'ouderwetse contact' sowieso al uit de gratie. "Zeker bij kwetsbaren zal het handenschudden wel niet meer terugkomen."

Dokters, verplegers, overig personeel en patiënten kiezen in het Rotterdamse ziekenhuis sinds de uitbraak van de corona-pandemie begin vorig jaar vaak voor de elleboog als groet, zo is Kuipers opgevallen. "Ook al voelt dat ongemakkelijk."

Voeten van de rem

Feit is ondertussen wel dat de ziekenhuiscijfers blijven dalen, met af en toe weer een zeer lichte toename tussendoor. Nog nooit zag het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding zo’n laag aantal sinds de eerste fase van de pandemie in maart 2020.

Dat is met dank aan de doordenderende vaccinatiecampagne, de grote vaccinatiebereidheid in ons land en de gunstige weersomstandigheden, erkent Kuipers. "Vanuit de ziekenhuizen geredeneerd kunnen we met de voeten van de rem qua corona-maatregelen."

Het aantal corona-gerelateerde ziekenhuisopnames is inmiddels hard onder de drempel aan het zakken. "We hadden nog hoge aantallen in april. Maar daarna is het duidelijk de goede kant opgegaan met de cijfers. Nu gaat het echt hard naar beneden als je kijkt van week tot week. Twintig tot dertig procent minder opnames."

Examenreisjes

Tegelijkertijd kijkt Kuipers ook met zorg naar de laatste zomerse ontwikkelingen. Zoals vakantiegangers die nieuwe varianten meenemen naar huis. De GGD registreert dit nu al bij jongeren die terugkeren van examenreisjes naar Spanje en Portugal en roept dan die jongeren dan ook op om zich te laten testen bij terugkomst, ook als ze geen klachten hebben.

En daar kan Kuipers zich helemaal in vinden. Monitoren en testen van vakantiegangers uit risicogebieden, blijft zijn devies. "Het virus is niet weg en we zijn nog lang niet terug bij het oude normaal van 2019."

De les van zomer 2020 moeten we per slot van rekening niet vergeten, volgens Kuipers. "Vorig jaar augustus gingen de cijfers weer omhoog, vanwege terugkeer van vakantiegangers. En vanaf september ging het nog harder omhoog met de cijfers."

Marokko

Ook de run op vliegtickets sinds deze week naar Marokko - van vooral Marokkaanse Nederlanders - baart Kuipers de nodige zorgen. Temeer omdat juist onder deze groep Nederlanders de vaccinatiebereidheid relatief laag blijft en de Rijksoverheid reizen naar Marokko met klem afraadt tenzij het strikt noodzakelijk is omdat de besmettingscijfers daar nog te hoog zijn.

"Je neemt dan ook een groot risico als je nu naar Marokko gaat dat een 'oranje gebied' is en je niet volledig gevaccineerd bent", vertelt Kuipers aan Sven Kockelmann. "Daarnaast moeten we vol blijven inzetten om deze groepen te bereiken en ze zover te krijgen dat ze zich wel willen laten vaccineren."

Vierde golfje

Voor komend najaar houdt Kuipers er in elk geval rekening mee dat het aantal corona-besmettingen weer gaan opveren en daarmee ook het aantal opnames van covid-patiënten. Al is het alleen maar omdat ons land niet ontkomt aan de Delta-variant - voorheen de Indiase variant en veel besmettelijker dan de klassieke variant en de Britse variant - die momenteel voor grote problemen zorgt in het Verenigd Koninkrijk. Zo dook deze Delta-variant vanochtend hier voor het eerst op, in de regio Hollands-Midden.

"Er is dus best kans op een vierde golfje", beaamt Kuipers. "Niet iedereen is twee keer gevaccineerd en de reizen beginnen nu al. Ook de Britten gaan weer op vakantie. Je zou dus een nieuwe toename kunnen zien."

Sluimerstand

Volgens de 61-jarige beddenbaas van ons land blijft de LCPS paraat, ook al is ‘zijn’ medische organisatie even in de sluimerstand. "Voor nu hoeven er geen patiënten te worden overgeplaatst, maar dat kan binnen een paar uur weer worden opgestart als dat nodig is."

De sinds de pandemie opgebouwde ziekenhuis-structuur blijft dus in stand. "Bij de eerste golf deden we dat soms houtje-touwtje met babyfoons op de IC en later hebben we dat structureel verbeterd. Maar een ding is zeker: we gaan echt niet meer terug naar de situatie van vlak na de uitbraak van de pandemie."