Geschiedenis
MAX

Krant uit 17e eeuw nu te lezen in 'normaal' Nederlands

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Krant uit 17e eeuw nu te lezen in 'normaal' Nederlands

Een klooster beroofd door drie nonnen. De slingerklok blijkt een nieuwe ontdekking. En wie heeft toch de burgemeester van Weesp vermoord? Dit zijn maar een paar van de onderwerpen in de krantenartikelen uit de 17e eeuw. Die zijn nu voor iedereen digitaal te lezen, legt taalkundige Nicoline van der Sijs uit in Villa VdB.

Maar liefst 150 vrijwilligers zijn bezig geweest om dertien kranten uit de 17e eeuw over te typen en te vertalen naar het hedendaagse Nederlands. Dat kon niet door computers gedaan worden omdat de kwaliteit van het papier niet altijd goed is, de artikelen nog in echt oud-Nederlands geschreven waren en overtikken bleek de beste optie. "En dat was geen straf hoor, want de artikelen waren echt heel leuk om te lezen", glundert Van der Sijs.

Gestolen paarden

De kranten waren dikbedrukte pagina's zonder pagina's. "Heel veel tekst. Maar wat wel bijzonder is, daar zaten hier in ons land ook al advertenties bij. Echt een Nederlandse uitvinding", zegt Van der Sijs. En de artikelen die erin staan gaan over van alles; honden die zoek raken, dronkaards die in de gracht vallen, paarden die gestolen worden. Toch waren ze niet altijd makkelijk te lezen, zegt Van der Sijs: "Het zijn lange zinnen die vaak wat anders lopen als nu. En de spelling was ook echt anders."

Standaardnederlands

De kranten werden destijds goed gelezen. Veel mensen konden het al lezen. En over de taal die in de couranten gebruikt werd, was constant discussie. Uiteindelijk is het Standaardnederlands daar ook ontstaan.

Benieuwd geworden? Je kunt hier steekwoorden invullen en artikelen daarover lezen.

Villa VdB

Villa VdB (Omroep MAX) hoor je van maandag t/m donderdag van 14.00 tot 15.30 uur op NPO Radio 1. Gepresenteerd door Jurgen van den Berg.

Ster advertentie
Ster advertentie