Geschiedenis
VPRO

'Droogte is een sluipmoordenaar van archeologisch erfgoed'

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. 'Droogte is een sluipmoordenaar van archeologisch erfgoed'

Ineens zijn ze zichtbaar: grote stenen, rechtop, in een soort cirkel: de zogenoemde Dolmen van Guadalperal, die ook wel het Spaanse 'Stonehenge’ genoemd wordt. Normaal gesproken is het bouwwerk bedolven onder het water van een Spaans stuwmeer. Net als veel andere historisch ondergedompelde bouwwerken is de dolmen door de droogte nu zichtbaar en zelfs veranderd in een toeristische trekpleister. Maar hoe blij zijn archeologen met deze droogte? Conservator bij het Rijksmuseum van Oudheden en hoogleraar archeologie Luc Amkreutz vertelt in OVT over de sombere keerzijde.

Kijk: Spaans 'Stonehenge' zichtbaar door droogte

Nieuw onderzoek

De Spaanse dolmen die ooit diende als grafmonument – en daarmee eigenlijk meer te vergelijken is met de Drentse hunebedden dan met Stonehenge – werd in 1926 ontdekt en werd enkele decennia daarna door het Franco-regime bedolven onder het water van het nieuw aangelegde stuwmeer.

"Voor het grootste deel van de tijd ligt het monument onder water," vertelt Amkreutz. "Het lijkt er ook op dat het water niet goed is voor de stenen, en tot degradatie leidt." De droogte biedt een kans om het monument verder te onderzoeken voordat het weer verder onder de waterspiegel verdwijnt.

Keerzijde van de medaille

De droogte beïnvloedt archeologische vondsten over heel Europa, en dat pakt volgens Amkreutz meestal niet zo uit als bij de Spaanse dolmen.

"Het is de omgekeerde wereld, want hier komt door de droogte een monument boven water te liggen wat je als iets positiefs kan zien, maar eigenlijk is die droogte voor een groot deel van de archeologie uit die periode funest."

De meeste archeologische vondsten zijn, zoals Amkreutz ze noemt, 'organisch'. Denk daarbij aan botten, geweien, voedselresten, leer en hout – allemaal vergankelijke resten die in de bodem goed bewaard blijven, en andere informatie kunnen geven dan de stenen objecten die die droogte wel aankunnen.

"De droogte is als een sluipmoordenaar onder het archeologisch erfgoed aan de gang. Die is heel veel aan het verwoesten, ook in Nederland," stelt Amkreutz. "Al met al is de keerzijde van de medaille is voor ons archeologen eigenlijk veel groter."

Spaanjse Stonehenge

Niets missen van OVT?

Hou dan de website van OVT in de gaten, abonneer je op de podcast, of volg het programma via Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie