30 jaar na Srebrenica: 'Sommige Dutchbat-veteranen stapten uit het leven door schuldgevoel'
- Nieuws
- 30 jaar na Srebrenica: 'Sommige Dutchbat-veteranen stapten uit het leven door schuldgevoel'
Vrijdag is het precies 30 jaar geleden dat Srebrenica viel. In een tweedelige documentaire Terug met Dutchbat keren vijf Nederlandse militairen terug naar het gebied. Eén van hen is Harjan Wessels, die zag hoe kameraden hun leven beëindigden door hun schuldgevoel. Hij schoof aan bij Langs de Lijn En Omstreken.
Video niet beschikbaar
Nederlandse militairen van Dutchbat hadden de opdracht om de grotendeels islamitische bevolking van de enclave Srebrenica in Bosnië te beschermen, die bedreigd werd door Bosnisch-Servische troepen. Toen dit dreigde te mislukken, vroeg de legerleiding om luchtsteun van de VN, maar dit bleef uit. Wat volgde was een genocide waarbij tussen de 8.000 en 8.500 mannen werden vermoord.
Schuldgevoel
Niet alleen voor de nabestaanden, maar ook voor de Nederlandse veteranen is de gebeurtenis een trauma, vertelt Wessels. "Ik weet dat ik daar niets fout heb gedaan, dus eigenlijk zou ik geen schuldgevoel hoeven hebben, maar in de media zijn we neergezet alsof we dingen verkeerd hebben gedaan", vertelt hij.
Voor de documentaire reisde hij af naar de plek waar de genocide plaatsvond. "Dat was heel ver af van waar wij zaten. En het vond plaats op 13 en 14 juli, toen Dutchbat heel druk bezig was met de opvang van de vluchtelingen, de vrouwen en kinderen", vertelt Wessels. De genocide had niet kunnen worden voorkomen door de Nederlanders: "We hadden het echt op geen enkele manier kunnen zien. We hoorden het pas toen we al terug waren in Nederland."
Het maakt Wessels boos. "In een aankondiging van de documentaire zag ik de zin 'Dutchbat moest lijdzaam toezien hoe 8000 mannen werden vermoord', maar dat moet echt uit de geschiedenisboeken. We hadden er niets mee te maken."
Een paar jaar geleden bood toenmalig premier Rutte excuses aan voor de gebeurtenissen. Goed, vindt Wessels, maar rijkelijk laat: "Het had best twintig jaar eerder gemogen. Heel wat mensen hebben moeite gekregen met het leven. Er zijn mensen uit het leven gestapt omdat ze niet konden leven met het schuldgevoel dat hen was opgelegd."
In de documentaire gaan de veteranen ook in gesprek met nabestaanden. "Spannend, maar we hebben een gezamenlijk doel: waarheidsvinding. Er moet boven water komen wat nou precies gebeurd is."
Terug met Dutchbat (EO) wordt vrijdagavond 9 juli uitgezonden om 22.10 op NPO 2.
Denk je aan zelfdoding? Neem dan 24/7 gratis en anoniem contact op met 0800-0113 of chat op 113.nl
Gerelateerd
