Geschiedenis
VPRO

Waarom het utopische 'thuiswerken' nooit eerder écht aansloeg

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Waarom het utopische 'thuiswerken' nooit eerder écht aansloeg

Thuiswerken. Ooit begon het als een utopische toekomstvisie, inmiddels doen we het allemaal, dankzij corona. Waarom is werd het thuiswerken nooit eerder echt verwezenlijkt? Pascale Peters, hoogleraar Strategisch Human Resource Management aan de Nyenrode Business Universiteit vertelt erover in OVT.

Thuiswerken als toekomstvisioen

Het begin van thuiswerken

"Jack Nilles kwam in de jaren '70 met het woord 'thuiswerken' als alternatief voor werken op een kantoor", vertelt Peters. Er werd toen voor het eerst nagedacht over de vraag waarom je eigenlijk naar het werk zou gaan. Kon het werk niet ook naar jou toekomen?

Maar pas in de jaren '90 kwam het idee van een 'werk/leven verdeling' op. "Er kwam toen meer internationaal werk waarvoor er over tijdzones heen moest worden gewerkt. Daarbij gingen vrouwen ook steeds vaker werken. De samenleving was daar nog niet op ingesteld. Zo was het simpelweg erg ingewikkeld om boodschappen te doen of om voor de kinderen te zorgen." Thuiswerken werd toen aangedragen als oplossing.

Zelfontplooiing

Volgens Peters heeft de wil om thuis te werken ook te maken met ideeën die Bill Gates rond 2005 presenteerde over het 'nieuwe werken'. Gates ziet de thuiswerkfilosofie als dé manier voor een individu om zichzelf optimaal te ontplooien. "In Nederland zijn die ideeën heel erg aangeslagen", vertelt Peters. "En in rest van de wereld minder."

Argumenten tegen

Maar natuurlijk zijn er ook redenen dat het utopische en rooskleurige idee van thuiswerken tot voor kort nooit écht werd doorgezet. Daarvoor zijn drie redenen, volgens Peters.

Allereerst: "Voor het thuiswerken moet vaak de hele managementstijl worden aangepast. Er is dan veel koudwatervrees bij managers, wat samenhangt met (niet) vertrouwen. Want: werkt iemand wel als ik hem niet kan zien? Hoe coördineer en verdeel je het werk?"

Daarbij, vertelt Peters, is het creëren van goede sociale cohesie en informatieoverdracht niet zo makkelijk vanuit huis. "En een derde is 'status'. Het betekent nogal wat als je als manager zegt: 'ga maar lekker thuis aan de slag ik hoef er geen toezicht op te houden'. Zij zullen dan een deel autonomie moeten afstaan."

Thuiswerken als realiteit

"Je wint tijd als je thuis werkt, je vermijdt files en kunt je eigen bioritme volgen. Maar veel mensen gaan ook extra hard werken om zichtbaar te blijven", vertelt Peters. En dat is dus niet altijd gezond of per se efficiënter. "Maar toch, veel mensen, ook al werken ze thuis soms extra lange dagen, zijn blij om thuis te werken. Het wordt erg gewaardeerd."

"Velen geven aan dat ze nu creatiever en innovatiever zijn, omdat ze zien dat het anders kan. Behalve voor stellen met kinderen die nu dus ook niet naar de crèche kunnen. Voor hen is het toch echt een ander verhaal", aldus Peters.

En straks? Als de coronamaatregelen weer worden afgebouwd? "Ik denk dat sommige zaken deels zo zullen blijven. En ik hoop ook dat we, waar mogelijk, de efficiëntie van het thuiswerk zullen blijven waarderen, en het nut en de gezelligheid van 'samen op kantoor' ook weer zullen zien." Bovendien hoopt Peters dat veel managers zullen beseffen dat zelfs als zij er níét met hun neus bovenop zitten, mensen gewoon blijven doorwerken.

Niets missen van OVT?

Hou dan de website van OVT in de gaten, of volg het programma via Facebook en Twitter.

Ster advertentie
Ster advertentie