De wooncrisis is er vooral een van te hoge verwachtingen

Bij échte crises toont een blik op de statistieken doorgaans neerwaartse trends. In het geval van de woningmarkt is dat niet aan de orde, zo stelt Koster. Huizenprijzen stijgen weliswaar, maar het zogeheten residuele inkomen – de hoeveelheid die mensen overhouden om aan wonen te besteden – stijgt de afgelopen decennia steevast sneller. Verhoudingsgewijs wordt wonen dus juist betaalbaarder.

Liever spreekt Koster daarom van een toegankelijkheidscrisis op de woningmarkt: niet iedereen kan zomaar een huis kopen, en niet iedereen kan precies wonen waar hij of zij wil. De vraag is echter: zijn dit eisen die wij als burgers mogen stellen?

Rol van de overheid

Als het aan Koster ligt, heeft de overheid in elk geval als taak om iedereen een fatsoenlijke woonruimte te bieden. Feitelijk lukt dat nu al, maar is vooral de keuzevrijheid beperkt. Op een doorzonwoning in Noord-Leeuwarden zitten nu eenmaal minder mensen te wachten dan op een appartementje in hartje Amsterdam.

Koster stelt dat je moet bouwen waar het verschil tussen bouwkosten en huizenprijzen het grootst is. In de praktijk betekent dat rondom grote steden, oftewel: het verder verdichten van de Randstad. Het Groene Hart heeft dan misschien een cultstatus bereikt; de grond waarop hier wordt geboerd en gerecreëerd is relatief bijzonder duur.

Wonen als verkiezingsthema

Kijkend naar de aankomende verkiezingen, valt het Koster op dat politieke partijen de problemen op de woningmarkt nog niet geheel scherp lijken te hebben. Net als het afgelopen kabinet overigens, dat vooral klein bier schonk bij monde van woonminister Keijzer. Koster zou graag zien dat er weer grootse bestemmingsplannen op touw worden gezet, een beetje à la Vinex in de jaren 90. Ook gezien de toenemende trek van stad naar platteland zou zo'n strategie aansluiten op de behoefte aan wonen in buitenstedelijk gebied.

Houd daarbij ook rekening met het soort huizen dat je bouwt, waarschuwt Koster. De nieuwbouw richt zich vooralsnog op eengezinswoningen, maar met toenemende aantallen singles en vergrijzing is een verschuiving naar aanbod voor dergelijke groepen een duurzamere strategie.