Cultuur & Media
NOS

Het erfgoed van de smurf

foto: AFP
  1. Nieuwschevron right
  2. Het erfgoed van de smurf

De smurfen zijn wereldbekend, ze zijn binnenkort op op het grote doek in veel landen te zien. Dit weekend gaat de nieuwste smurfenfilm in première en daarom wordt in NOS Met het Oog op Morgen het smurfen-erfgoed besproken met Roel Daenen, van het Vlaams Steunpunt voor Cultureel Erfgoed.

Video niet beschikbaar

De smurfen zijn in 1958 in het leven geroepen door Peyo, wat een pseudoniem is voor Pierre Culliford. Daenen denkt dat de geestelijk vader van de blauwe wezens verrukt was geweest als hij had geweten dat ze wereldwijd populair zijn geworden. "Peyo was een echte handelaar, dus alle aandacht voor zijn geestelijke producten zou hij toegejuicht hebben. Hij zou ervan genoten hebben om te zien dat zijn blauwe wezentjes in Amerika te zien zijn."

Het mirakel van het publiek

De smurfen zijn bedacht in een bestaande stripreeks over een ridder en zijn schildknaap, Johan en Pierewit. In een editie komen ze die wezentjes tegen, toen waren het nog randpersonages. Tijdschriften deden in die tijd veel lezersonderzoek en toen bleken smurfen schot in de roos. "Meteen was er een enorme belangstelling voor die wezentjes. Ze zien er sympathiek uit, ze spreken en hebben die blauwe kleur. Dat springt in het oog. En dan ook nog dat gekke pakje, met dat witte mutsje en broekje en met dat rare staartje aan de achterkant." Met de tijd kwamen er steeds meer personages bij in Smurfenland. Zo ook smurfin, zij is geen smurf van het eerste uur. Ze is bedacht door Gargamel, de slechterik in de strips. "Eerst ziet smurfin er anders uit, als een lelijke troela", aldus Daenen. Hij vervolgt: "Ze wordt ingezet om de smurfen te verdelen, want het is een dorp van mannetjes en zij als vrouw moet de vriendschappelijke camaraderie doorbreken. Grote smurf verandert haar uiteindelijk in de smurfin zoals we haar kennen."

Ik smurf, jij smurft

De smurfen spreken een eigen taal, gebaseerd op het woord Schtroumpf. Dat betekent niks, Peyo was een Franstalige Belg en bedacht het woord tijdens een etentje in een café. Er zijn zelfs taalkundigen die zich over de smurfentaal buigen. De blauwe stripfiguren duiken tegenwoordig ook op in de Belgische paspoorten. Daenen vindt dat leuk: "Het is een nationaal visitekaartje, het vervult mijn striphart met enige trots."

Abonneer je op onze wekelijkse nieuwsbrief!

Elke zaterdag het beste van NPO Radio 1 in jouw mailbox.

Meld je hier aan

Ster advertentie
Ster advertentie