Cultuur & Media
NTR

Dit theaterstuk blijft het gesprek voeren over een gedeeld koloniaal verleden

foto: Manoushka Zeegelaar Breeveld
  1. Nieuwschevron right
  2. Dit theaterstuk blijft het gesprek voeren over een gedeeld koloniaal verleden

Toen actrice Manoushka Zeegelaar Breeveld de podcast De plantage van onze voorouders hoorde, wist ze: hier moet een voorstelling van komen. In de podcast ontdekt Maartje Duin dat haar voorouders mede-eigenaar waren van een plantage in Suriname. Met Peggy Bouva, één van de nazaten van de tot slaafgemaakten, reconstrueert ze het verhaal van de plantage. In de gelijknamige muziektheatervoorstelling verweven Manoushka Zeegelaar Breeveld en Malou Gorter scènes uit de podcast met hun persoonlijke verhalen en emoties. De gesprekken die de makers in het repetitieproces met elkaar voerden waren soms ongemakkelijk, vertelt Zeegelaar Breeveld in Kunststof.

Manoushka Zeegelaar Breeveld, actrice, zangeres en schrijver - Kunststof

Houvast

"Ik heb me door het maken van deze voorstelling nog meer gerealiseerd hoe belangrijk mijn wortels zijn. Niet dat ik dat niet al wist. Maar ik realiseerde me weer hoeveel houvast je eraan kunt ontlenen en hoe belangrijk het is om anderen duidelijk te maken dat je die wortels hebt en waar ze liggen", vertelt de actrice.

"Ik ben zelf meer in mijn geschiedenis gedoken vanwege de podcast en het maken van deze voorstelling. Ik besefte wat de invloed van de kerk is geweest op het niet-weten van veel dingen. Ik kom uit een hele christelijke familie, mijn opa en veel van zijn broers waren dominee. Alles wat te maken had met voorouderverering was niet belangrijk. Winti werd gezien als afgoderij."

Ongemakkelijk

"In het repetitieproces hebben Malou en ik veel en lange gesprekken gehad. En ook met regisseur Geert Lageveen en met de muzikanten Shauntell Baumgard en Yariv Vroom. Het waren soms ongemakkelijke gesprekken. Maar het was ook nogal een proces wat we met elkaar zijn aangegaan. We wilden echt tot het gaatje gaan, in de zin van: hoe denk jij er écht over?"

Ze spraken over hoe het slavernijverleden doorwerkt en wat voor effect het heeft op Zeegelaar Breeveld zelf. "En ook wat het teweeg brengt bij Malou, bijvoorbeeld dat zij er nog niet eens zo heel lang geleden achter kwam dat er sprake is van een enorme ongelijkwaardigheid. Die gesprekken waren behoorlijk confronterend, omdat we hebben geprobeerd zo eerlijk mogelijk naar elkaar te zijn over hoe dat nou voor ons persoonlijk is. Dat riep veel emoties op en die uitten we dan ook wel."

Rouwproces

"Het ongemakkelijke zit in het gevoel dat je geen slachtoffer bent, of je geen slachtoffer voelt, maar je terdege realiseert dat mensen heel lang slachtoffer zijn geweest van een verderfelijk systeem, van slavernij, hoe dat in elkaar stak. Ik kan nog steeds zo verschrikkelijk kwaad worden, om het hele systeem, het hele systeem van ontmenselijking. Die woede; ik beschrijf het als een rouwproces."

Gelijkwaardigheid

Zeegelaar Breeveld vertelt dat ze werkt aan bewustwording rondom de geschiedenis. "Maar soms word ik er zo moedeloos van, vooral als ik het gevoel heb dat mensen het niet echt begrijpen. Ik zie het dus als een soort rouwproces: dat je het ene moment kwaad bent en dan accepteer je het weer en dan ga je er weer helemaal voor om het te analyseren en het waarom erachter te zoeken. Om vervolgens weer heel woedend te worden, of heel erg verdrietig. De laatste fase van een rouwproces is aanvaarding. En nog altijd hoop ik, en werk ik eraan, dat er in die fase gelijkwaardigheid zal zijn. Of in ieder geval dat er geluisterd wordt. Dat zou ik zo fijn vinden, als mensen écht gaan luisteren. Naar wat die geschiedenis écht is, en waar die ongelijkwaardigheid écht vandaan komt."

Kunststof

Het cultuur- en mediaprogramma van NTR van maandag tot en met donderdag te horen tussen 19:00 en 20:00 uur op NPO Radio 1 of op elk moment terug te luisteren als podcast. Volg Kunststof op Twitter, Facebook en Instagram.

Ster advertentie
Ster advertentie