Een beetje dom? Nou?

Na uitgebreid gedanst, gehost en gevierd te hebben, kwam FC Utrecht-coach John van den Brom bij de interview-microfoon van FOX Sport uit en oordeelde dat de gele kaart die zijn speler Sean Klaiber, zeven minuten voor het einde van de wedstrijd, van scheidsrechter Bjørn Kuipers kreeg, een typisch geval van 'dom gedrag was'.

Interessante tekst

Letterlijk: "Hij is er doodziek van, maar het was eerlijk gezegd ook wel heel dom, hoor. Hoe kun je in godsnaam in de slotfase op die positie zoiets doen?"

Om nog even door te gaan met: "Als je dit nou op je eigen helft deed met een doorgebroken speler…Je weet dat je op scherp staat, al denk je daar op zo'n moment niet aan. Maar met vijf minuten te spelen, moet je niet zo’n duel aangaan."

Interessante tekst van de voetbalcoach die nog weleens ergens buiten de lijntjes kleurt, acties die dan ook weer 'behoorlijk dom' genoemd mogen worden. Dit was een typisch geval van dom, dommer, domst. Of zoiets. Van den Brom had overigens wel gelijk in wat hij zei.

Via een afwijzing

Hij nam zijn speler niet in bescherming, maar zette diens actie neer zoals waarschijnlijk velen dat zouden doen: via een afwijzing. Of iedere sportcoach zoiets zou doen als dat met een eigen speler gebeurd was, betwijfel ik echter, maar Van den Brom was zo hyper en zo blij dat hij op alles dat aan hem gevraagd werd, zonder een seconde na te denken, een antwoord klaar had.

Misschien was dat ook wel goed ook. Niet gefilterde antwoorden, recht uit het hart, kunnen vaak een heel duidelijke positie-inname van de spreker in kwestie duidelijk maken. Omdat Van den Brom niet even langer nadacht en dus niet de mogelijkheid voorzag verzachtende omstandigheden voor zijn speler naar boven te halen, zei hij gewoon wat hij zei. Het was rond die “domme” actie van de speler van FC Utrecht, overigens een gedoe van jewelste.

Tot tranen

In de eerste plaats: de actie van Klaiber was gewoon dom. Vooral dat. De wedstrijd zat in de tas en Klaiber schoffelde (niet eens zo heel erg hard en niet erg gemeen) zijn tegenstander Nicolas Tagliafico onderuit. Ja, het was een overtreding en nog wel een in een werkelijke uithoek van het speelveld en Klaiber zal waarschijnlijk de enige mens ter wereld zijn die weet waarom hij deed wat hij deed.

Had hij niet die schoppende beweging gemaakt, dan was de bal achter gerold en was de wedstrijd voortgezet met een doeltrap voor Ajax. Klaiber had terug kunnen of moeten rennen en had de wedstrijd uit kunnen spelen zonder de gevoelens die nu in hem huisden en die hem, met vele camera’s op hem gericht, tot tranen en geweeklaag brachten.

'Tranentrekker'

De regisseur van dienst dacht, naast het feit dat Ajax uit de beker werd gespeeld, een andere "tranentrekker" aan het kijkerspubliek te kunnen vertonen en liet bij voortduring de met grimassen en tranen op zijn gezicht lopende Klaiber in beeld te moeten namen.

Was dat nu het verhaal van de wedstrijd?

Neen, het was het kleine verhaal van een tamelijk onbekende speler die door hemzelf en de regisseur groot gemaakt werd. Te groot, naar mijn gevoel. Natuurlijk, Klaiber deed iets dat 'dom' of beter 'stom' genoemd mocht en moest worden, maar had zichzelf daarna niet meer in de hand. Hij bleef lopen miezemuizen in het veld en bij voortduring kregen we dat als kijker te zien.

Is dat zo?

Ajax verloor (dat was een belangrijk verhaal), FC Utrecht won (dat was een ander belangrijke verhaallijn) maar door Klaiber bij voortduring centraal in beeld te nemen, kreeg juist dit veel kleinere verhaallijntje de boventoon.

We moesten zodoende de nogal troosteloze afgang van de betrokkenen van Ajax ontberen en de terechte blijheid van de spelers van FC Utrecht werden van een opmerkelijk uitroepteken voorzien door de steeds weer opduikende droeve, huilende kop van Klaiber.

Ik zat in een kamer te kijken waar iemand zei: "Die jongen moet zichzelf onder controle zien te krijgen. Hij maakt zijn eigen verdriet nu belangrijker dan de onuitsprekelijke lol van zijn medespelers. Zijn droefenis in beeld wint het nu van de blijheid van de anderen…dat zou hij moeten beseffen."

Is dat zo?

Hij voelde zich rot en had spijt en wist dat hij de finale zou gaan missen, maar wist hij ook dat zijn huilen, zijn boos wegdraaien bij medespelers die hem wilden troosten en zijn hele doen en laten bij voortduring vertoond werden?

Ik denk het niet.

Teveel aandacht

De regisseur koos zijn beelden en de cameramensen (al dan niet geëntameerd door de regisseur) boden bij voortduring beelden aan waarin de eenling Klaiber centraal stond te wezen in een situatie waarin zijn medespelers allen blij waren en juichten en dansten.

Dat zorgde voor een beeld van twee verhalen door elkaar. Ik dacht eerst: wat een boeiende keuze van de regisseur, later stelde ik die gedachte bij: was het niet disproportioneel veel aandacht voor het kleine (en dus tranentrekkende) verhaal?

Er bleven nog wat andere vragen overeind. Bijvoorbeeld wat zei, in welke taal, de over zijn toeren geraakte Tagliafico schreeuwend tegen Klaiber? Dat moeten vurige, giftige woorden geweest zijn. Tagliafico zag er overspannen uit en liet het achterste van zijn tong zien. Was dat sportief? Was het kwetsend? Het was in ieder geval niet aardig of lief, zo had ik de indruk.

Fout

En heeft iemand van de FC Utrecht geprobeerd Klaiber (die maar bleef volharden in zijn rol van groot slachtoffer en die dus, waarschijnlijk ongemerkt, zijn eigen smart belangrijker vond dat het collectieve plezier van al zijn maatjes) dat aan de betrokken speler duidelijk te maken? Of hoefde dat niet of was de mate van blijheid van alle betrokkenen (minus eentje) zo groot dat men het totale plaatje miste.

Later las ik dat het een drama voor de voetballer was geweest.

Fout. Drama’s zijn heel andere dingen dan wat hier gebeurde. Een mens vergat zichzelf even en besefte heel snel dat hij de bekerfinale niet mee mocht spelen omdat de regels dat zo bepaalden.

'Dom'

Dat is geen drama. Dat is een feitje dat door eigen domheid of onoplettendheid is ontstaan, meer niet.

Als je geliefden verliest door een toevallig ongeluk, dan mag je van een drama spreken. Als je familieleden had die ooit in de MH17 zaten, dan is het een drama, maar het missen van de voetbalbekerfinale door een eigen onoplettendheidje is dat toch zeker niet…

De coach van Klaiber, noemde het 'behoorlijk dom' en negentien jaar na Maxima kwam dat woord 'dom' weer even pregnant terug in de televisietaal.

Weet echter wel dat er bij de woorden van Van der Brom geen dubbele bodem bestond. Hij antwoordde, zo zag je aan alles, recht uit zijn hart.

Dat was het negentien jaar geleden niet.

WA en Max

Dat gesprek met WA en Max was toen behoorlijk goed en langdurig gerepeteerd. Een hoge ambtenaar (ik weet, na al die jaren, zijn naam nog: Wim Kuijk) was ervoor aangewezen dat te doen. De woorden van de twee jongelieden moesten goed overkomen bij het Nederlandse kijk- en luisterpubliek en Maxima oefende keurig mee (ergens in een hotel in Scheveningen, heb ik later ergens gehoord, ik meen in een uitzending van Andere Tijden) en zij kreeg bepaalde zinnen en woorden voorgehouden. Tenminste, zo heb ik het altijd begrepen.

Haar 'een beetje dom' aan het adres van de toen nog kroonprins staat in onze geschiedenis gebeiteld als een prachtige opmerking van een jonge vrouw die zich net meester aan het maken was van een voor haar 'vreemde' taal. Wij dachten lang dat het een spontane opmerking van de Argentijnse was. Zekerheid daarover hebben we echter niet.

Het antwoord van Van den Brom was echter zo spontaan als het spontaan kan zijn. Ik denk echter niet dat zijn woorden naast die van Maxima gezet worden in de archieven van 'Beeld en Geluid'.

PS. En wat te zeggen over de aansteller Sander van der Streek die een penalty voor de FC Utrecht versierde. Hij zei dat zijn linkerbeen onder hem weggeschopt werd en in beeld zie je de man ostentatief naar zijn (door niets geraakte) rechterenkel grijpen. Ik zou zeggen: toneelschool en een klas overslaan. Cum laude matennaaier.