Geen 9/11 zonder Shakespeare?
- Nieuws
- Geen 9/11 zonder Shakespeare?
[AVROTROS] William Shakespeare en Osama Bin Laden; twee namen die je niet samen in één zin verwacht. Maar de link is er wel, zo blijkt uit documenten die de CIA deze week vrijgaf. Op basis van die stukken meldt de Guardian dat Bin Ladens minachting jegens het Westen al op zijn dertiende begon. En wel na het bezoeken van het geboortehuis van William Shakespeare in Stratford-upon-Avon. ‘Moreel losgeslagen mensen’, zo schreef hij erover in een dagboek, enkele dagen voordat hij werd doodgeschoten. Geen 9/11 zonder Shakespeare? Of ligt ’t genuanceerder?
Bij de Nieuwsshow was te gast Ton Hoenselaars, Shakespeare-hoogleraar aan de Universiteit van Utrecht. Volgens Hoenselaars moeten we de paar regels die Bin Laden over Shakespeare schreef in een breder kader zien: “Hij was door zijn rijke ouders naar Engeland gestuurd om daar Engels te studeren. Eenmaal daar, in Engeland, bezocht hij ook de plek die wordt gezien als de navel van de Britse letterkunde (Stratford, red.). En toen dacht 'ie: ‘is dát het nou eigenlijk allemaal?’”
Groot feest in Stratford ter ere van Shakespeares verjaardag (Shakespeares Celebrations)
Met dát verwijst Hoenselaar naar het vercommercialiseerde bedevaartsoort dat Stratford is. Het ziet er zwart van de toeristen die allemaal worden uitgekleed met allerlei franchise producten. De giftshop, de historische personages die proberen een gesprek met je aan te knopen; het is er één grote kermis. En juist dat aspect is hetgeen waar Bin Laden op aansloeg, zo zegt Hoenselaars. Hoenselaars: “Zoals ik het inschat vond hier een soort polariseringsproces plaats. Shakespeare, die held uit het westen die werd gesteund door kapitalistische idealen, is een tegenbeeld voor Mohammed en Mekka.”
Hoenselaars ziet het, zo vertelt hij, in een breder cultureel kader. “Als je weet wat een reis naar Mekka allemaal vergt, wat men moet leren aan gebeden en achtergronden. Als mensen dat zouden doen voordat ze naar Stratford gingen, dan zou het er een stuk rustiger zijn. En mensen zouden beter geïnformeerd daar komen.” Volgens Hoenselaars zorgde de gekte in Stratford ervoor dat Bin Laden het heidense kapitalistische begon te onderkennen, iets wat als tegenpool aftekende tegen zijn religieuze radicalisme. Een stuk genuanceerder dus dan 'Zonder Shakepeare geen 9/11'.
Beluister het hele interview met Ton Hoenselaars in de Nieuwsshow:
Geen 9/11 zonder Shakespeare
Gerelateerd
