Cultuur & Media
VPRO

Hartverscheurende praktijken rondom uithuisplaatsing van kinderen: 'Ik begrijp die hardvochtigheid niet'

foto: Brendan Bank
  1. Nieuwschevron right
  2. Hartverscheurende praktijken rondom uithuisplaatsing van kinderen: 'Ik begrijp die hardvochtigheid niet'

Heb je gefaald als moeder? Dan is de kans groot dat je terechtkomt in een op hol geslagen bureaucratisch systeem, waar je voor levenslang gebrandmerkt bent. In de nieuwe televisiedocumentaire Goede Moeders onderzoekt Jorien van Nes de "hartverscheurende" praktijken rondom de uithuisplaatsing van kinderen. "Voor jeugdzorg ben je gewoon een verdachte", vertelt ze in Nooit Meer Slapen.

Meteen luisteren: Jorien van Nes over uithuisplaatsing van kinderen - Nooit meer slapen

'Kwetsbare zwangeren'

Verloskundige Sylvia von Kospoth (hoofdpersoon in Goede Moeders) ziet dat veel uithuisplaatsingen van kinderen voortvloeien uit slecht gefundeerde rapportages, vertelt regisseur Jorien van Nes. Het gaat om vrouwen die aangemerkt worden als 'kwetsbare zwangeren'. "Bij een volgende zwangerschap moet Sylvia een melding maken bij de Stichting Veilig Thuis."

Maar er schuilt een duivels dilemma, legt Van Nes uit: een melding kan ertoe leiden dat het volgende kind ook wordt weggenomen bij de moeder. En die kans is aanzienlijk groot, ook al is de situatie van de moeder in de tussentijd verbeterd.

In de documentaire volgt Van Nes een moeder wiens twee jongetjes eerder zijn weggenomen door de jeugdbescherming. "Eerst start er een onderzoek of de kinderen weer terug kunnen. In het geval van deze moeder eindigt dat in een negatief besluit: de jongetjes mogen niet terug. Een jaar later krijgt ze van de gezinsvoogd te horen dat ze zien dat het nu wél goed gaat met haar, en dat ze haar kinderen wel had teruggekregen als ze dit een jaar eerder hadden gezien. Dat vind ik hartverscheurend. Ze krijgt haar kinderen pas terug als ze 18 jaar oud zijn. Terwijl er in de tussentijd wel een onderzoek wordt gestart naar het ongeboren kind. Ik begrijp die hardvochtigheid niet."

Verdachte moeders

Eenmaal verdacht van falen in opvoeding krijg je een dossier dat je levenslang in de weg staat. Het zijn dossiers die veelal zijn samengesteld uit vermoedens en insinuaties die tot feiten worden verheven, betreurt Van Nes. "Een andere moeder in de docu krijgt te horen dat haar zesde kind mag blijven. Maar de andere vijf mogen niet terug omdat ze ooit heeft gezegd dat ze voor het eerste kind niet kon zorgen, toen ze nog minderjarig was en geen huis en geld had om voor haar baby te zorgen."

Voor jeugdzorg ben je een verdachte, vervolgt Van Nes. Een dienstdoende raadsonderzoeker komt controleren of je deugt als moeder. "Je moet maar mazzel hebben met wie dat is." Want voor je het weet lees je daar allemaal veronderstellingen en interpretaties, legt Van Nes uit. "Er wordt een koers gevaren met zo'n moeder. Het lijkt wel alsof alle puzzelstukken die daarvoor nodig zijn worden gevonden. Door het verleden zijn er zorgen over de toekomst. Maar het is vaag. Al die observaties scheppen een beeld dat niet fraai is."

De Teledoc: Goede Moeders is woensdag 7 juli om 19:55 uur te zien bij KRO-NCRV op NPO 2.

Luister Nooit Meer Slapen op ieder moment van de dag

Nooit Meer Slapen is hét nachtelijke cultuurprogramma van de VPRO op NPO Radio 1 waarin elke werkdag een uur lang - van middernacht tot 01.00 uur - een inspirerende gast uit de kunst, cultuur of actualiteit wordt geïnterviewd over werk én leven.

Volg Nooit Meer Slapen op Instagram, en luister alle gesprekken, ook overdag, in NPO Luister of uw favoriete podcastapp.

Ster advertentie
Ster advertentie