Tv-recensent Arjen Fortuin: 'Je kunt geen deel uitmaken van de wereld die je beoordeelt'
- Nieuws
- Tv-recensent Arjen Fortuin: 'Je kunt geen deel uitmaken van de wereld die je beoordeelt'
Arjen Fortuin was de afgelopen vijf jaar de televisierecensent van NRC. In zijn boek Kijkt u nog? geeft hij vijf redenen om vooral tv te blijven kijken. De voormalig literatuurcriticus ziet veel van waarde op wat Gerrit Komrij ooit 'de treurbuis' noemde, vertelt hij in Kunststof. Hij raakt steeds beter geïnformeerd, "met name ook over dingen die ik normaal gesproken zelf nooit opgezocht had."
Een ontdekkingsreis
Toen de hoofdredacteur hem vijf jaar geleden vroeg om televisiecriticus te worden, zei hij: weet je wel dat ik helemaal nooit televisie kijk? Vol verwondering stortte hij zich vervolgens op het medium en zag tot zijn eigen verbazing dat er veel van wat er te zien was, de moeite waard is. “Dit boek is een verslag van een ontdekkingsreis langs wat ik heb aangetroffen", vertelt Arjen.
In de loop der jaren merkte hij dat steeds beter geïnformeerd raakte. “Met name ook over dingen die ik normaal gesproken zelf nooit opgezocht had. Zoals een meerdelige documentaire over plastic.” In die serie werden zowel de positieve kanten van plastic als de gevolgen ervan voor het milieu belicht. “Delen van dat verhaal had ik misschien wel in een krantenartikel gelezen. Maar dat hele beeld heb ik alleen maar gekregen doordat ik het als een ouderwets lineaire televisiekijker op me af heb laten komen.”
Veel lieve mensen op tv
“Televisie is heel erg goed in het portretteren van mensen op een manier waarop je met ze mee kunt voelen.” Dat merkte hij bij het bekijken van grote real-life datingprogramma’s als Boer zoekt Vrouw.
Hij zag op televisie veel “lieve mensen”. Zoals Koos Koorevaar in de documentaire Vader in de tuin van Frans Bromet. Een oudere man die in een prefab woning in de tuin van zijn zoon en schoondochter gaat wonen, omdat het zelfstandig niet meer gaat. Hij zegt op zeker moment tegen Bromet: “Ik heb mijn leven lang gewerkt en ik heb niemand kwaad gedaan.” Die zin raakte Arjen Fortuin. Het contrasteert zo met alle gespannen ambities die mensen hebben. “Probeer de Koos Koorevaar in jezelf de ruimte te geven.”
'Het is niet leuk om heel erg negatieve stukjes te schrijven'
Als journalist leeft hij in een wereld waarin opinies en analyses heel belangrijk zijn en kwam hij weinig in aanraking met mensen die zich er niet op voor laten staan dat ze het beter weten dan een ander.
“Er is iedere dag een heleboel verschrikkelijks te vinden op televisie. En als je wil, kun je dat ook iedere dag zo snedig mogelijk opschrijven.” Zulk soort stukjes vallen bij lezers altijd heel erg in de smaak. “Maar het is niet heel erg leuk om heel vervelende programma’s te bekijken en het is ook niet leuk om heel erg negatieve stukjes te schrijven. Je hebt er veel meer aan om op zoek te gaan naar wat van waarde is.”
Objectiviteit
Zelf is Arjen Fortuin niet veel op televisie te zien geweest, veel minder dan zijn collega van het AD Angela de Jong. Een bewuste keuze: “Je kunt geen deel uitmaken van de wereld die je uiteindelijk beoordeelt. Ik geloof niet dat als je heel veel contact hebt met programmamakers, dat je dat van je af laat glijden als je een stukje gaat schrijven.” Hoe leuk het ook is om te gast te zijn op tv, hij is dienstbaar aan de lezers van de krant.
Zijn favoriete tv-programma is Promenade, een voorbeeld van hoe tv kunst wordt. “Waanzinnig knap gemaakt en heel erg geestig.” Een persiflage van talkshows met prachtige muzikale intermezzo's, een dramaserie over mensen die een tv-programma maken, een commentaar op ons land en onze tijd. “Ik kreeg soms twee jaar maatschappelijke discussie in een minuut opgediend.”
Arjen Fortuin, televisierecensent - Kunststof
Gerelateerd
