Onze man in Teheran mag nog steeds geen verslag doen: 'Ik wist te veel'

Naast de NOS werkte Erdbrink onder meer als correspondent voor The New York Times. Met name vanwege zijn werkzaamheden voor deze Amerikaanse krant weigerden de Iraniërs zijn vergunning toe te kennen.

Als journalist miste hij daardoor een bijzonder nieuwsjaar. Maar het gaf hem ook de ruimte om door een zware persoonlijke periode te komen. Zo overleed zijn schoonvader plotseling, net als een goede vriendin. "Dat was wel een enorme klap", zegt Erdbrink.

Geluk bij een ongeluk

Zelf noemt hij het niet toekennen van de perskaart daarom een geluk bij een ongeluk. "Ik had daardoor gelukkig wel de tijd voor de mensen om mij heen. Dat was ook weleens prettig."

Volgens Erdbrink was het "een insane nieuwsjaar" voor journalisten in Iran. Ook al mocht hij er geen verslag van doen, hij volgde het op de voet.

Want er was veel aan de hand in het land. Zo liepen de spanningen met Amerika op na de droneaanval, waarbij de hoogste militaire leider van Iran, Qassem Soleimani, werd gedood. Iran voerde als vergelding voor de dood van hun generaal raketaanvallen uit op twee Amerikaanse bases in het land. En dan was er ook nog het Oekraïense passagiersvliegtuig dat werd neergehaald.

Iraanse raketten

Een ander heikel punt is nog altijd de nucleaire deal met Iran. Sinds president Trump de VS in 2018 eenzijdig uit het verdrag terugtrok en Iran nieuwe, strenge economische sancties oplegde, wankelt het atoomakkoord. Die instabiliteit heeft ook gevolgen voor ons land, legt Erdbrink uit.

"Wat je ziet is dat als puntje bij paaltje komt, de Europese leiders ervoor kiezen om met de Amerikanen mee te gaan. Maar het ironische is dat als het atoomakkoord uiteenvalt, de Iraanse raketten wel Europa kunnen bereiken, maar niet Amerika. Dus ik hoop als iemand die lang voor de Amerikanen heeft gewerkt, dat Europa hier een eigen lijn in kiest."

Verdeeldheid in Iran

De gebeurtenissen hebben volgens Erdbrink in Iran enorme verdeeldheid gezaaid. "Als ik met mensen praat, dan is het ene deel heel erg boos op de regering en het andere deel heel boos op de Amerikanen. Maar ook binnen families zie je verdeeldheid. Mensen worden heel erg boos op elkaar."

Er werd de afgelopen weken massaal gedemonstreerd tegen de Iraanse leiders. "De demonstranten zijn boos over de verregaande corruptie, het machtsmisbruik en de strenge islamitische leefregels." Er zijn ook mensen die misschien wel ontevreden zijn, maar tegelijkertijd bang zijn voor instabiliteit. "Die kijken natuurlijk naar de buurlanden en zien wat dat teweeg heeft gebracht: onrust en onveiligheid."

Dat het land onder hoogspanning staat, is een feit, zegt Erdbrink. Hij hoopt snel zijn persaccreditatie weer terug te hebben en weer duiding te kunnen geven. "Maar vooralsnog ben ik de gecensureerde man in Teheran."