Archief Joodse verzetsvrouw overhandigd aan Verzetsmuseum Amsterdam

"Haar archief bestaat vooral uit brieven van mijn vader, een poëziealbum en ook een persoonsbewijs van één van de onderduikers. We bewaarden het in een plastic doos. Nu het in het archief van het Verzetsmuseum komt, wordt het ook gedigitaliseerd. Daar krijgen wij ook toegang toe. Het zal dus niet verloren gaan", aldus zoon Rob Brandes in NOS Met het Oog op Morgen

Verzet

De bezetting door de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog is nog maar net begonnen als de Joodse zussen Janny en Lien Brilleslijper besluiten in verzet te komen. Samen beginnen de in Amsterdam geboren vrouwen een verzetsgroep. Die groeit uit tot een van de grootste verzetsgroepen van Nederland.

De zussen helpen vele onderduikers aan een veilig adres om zo uit handen van de bezetters te blijven. Ook maakt Janny met haar man Bob een illegale verzetskrant in hun bovenwoning. Ze krijgen er twee kinderen: Rob en Liselotte. Maar de dreiging van de vervolging van de Joden in Nederland wordt steeds groter. Samen met vader en moeder Brilleslijper ontvluchten de gezinnen van Janny en Lien de stad.

Begin 1943 huurt de familie een afgelegen villa in het Gooi. Het draagt de naam 't Hooge Nest en staat in de bossen van Naarden. Naast de familie is iedereen die een verborgen plek zoekt welkom. Er zijn momenten dat het vrijstaande huis onderdak biedt aan 25 onderduikers.

Verraden

In de zomer van 1944 komt er een einde aan. Als op een ochtend Janny met haar zoon Rob boodschappen heeft gedaan en terugkomt bij 't Hooge Nest weet ze genoeg. Ze zijn verraden. "Ik kan me dat moment nog goed herinneren", vertelt Brandes. "Ik was 4,5 jaar oud. We kwamen thuis met de boodschappen en mijn moeder zag dat de vaas niet voor het raam stond. Onraad. Maar ik was al vooruit gerend, dus mijn moeder kon niet meer terug. En ze had gelijk. De Duitsers wachtten ons binnen op." Vele Duitse soldaten jagen door het huis op zoek naar onderduikers. Ook Janny wordt onherroepelijk opgepakt.

De familie Brilleslijper komt terecht in kamp Westerbork. De zussen raken er bevriend met de familie Frank. Samen met onder andere Anne en Margot demonteren ze batterijen. Op 3 september 1944 worden de families Brilleslijper en Frank op transport gezet naar Auschwitz. Na Auschwitz komen de zussen nog in Bergen-Belsen terecht. In april 1945 worden ze daar zwaar vermagerd en ziek bevrijd door de Engelsen. Zoon Rob wacht zijn moeder thuis juichend op.

Janny overleed in 2003 op 86-jarige leeftijd. Brandes: "Ze heeft ons nooit alles verteld. Ze zei altijd dat het veel te erg was."