Cultuur & Media
VPRO

'Dat beeld van de verslaafde zwerver die daar zelf voor kiest, gaat al heel lang niet meer op'

foto: Myrthe Lenselinkfoto: Myrthe Lenselink
  1. Nieuwschevron right
  2. 'Dat beeld van de verslaafde zwerver die daar zelf voor kiest, gaat al heel lang niet meer op'

In de laatste tien jaar is het aantal daklozen verdubbeld. Tim 'S Jongers maakte een boek om aan die statistiek een gezicht te geven. Wie zijn de mensen waarvoor het beleid gemaakt wordt? En is het eigenlijk wel zo effectief? "'s Avonds sta je voor je eigen voordeur en daar hangt een geel papier op van de deurwaarder: je mag er niet meer in. Dan zakt iedereen permanent door het ijs. Daar beginnen de verslavingen."

Nooit Meer Slapen: Tim 'S Jongers (senior-adviseur bij de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving)

Overleven

Als senior-adviseur bij de Raad van Volksgezondheid en Samenleving houdt Tim 'S Jongers zich bezig met het thema bestaansonzekerheid. In Gezichten van een onzeker bestaan, portretteert hij veertien mensen die gedwongen in de overlevingsmodus staan. Dat hij deze positie bekleedt, is voor hem allesbehalve vanzelfsprekend, vertelt hij in Nooit Meer Slapen. Na een vechtscheiding van 'S Jongers' ouders belandde het gezin in armoede.

"Als je in Nederland in een scheiding terechtkomt en je hebt allebei een laag inkomen," zegt 'S Jongers, "dan gaat een van de twee het heel moeilijk krijgen om een huis te vinden. Dan is dakloosheid na twee, drie jaar het gevolg. Gebroken relaties zijn heel vaak het startpunt van ellende."

De schrijver verschoonde als tiener de luiers van zijn jongere broertjes en zusjes. "Mijn ouders waren bezig met overleven. Dan word je als jonge kinderen op elkaar aangewezen. Als het gaat over extreme armoede, dan gaat het over het compleet ontbreken van een sociaal ondersteunend netwerk. Over heel andere hygiënische normen dan die jij en ik nu gewoon zijn. In Nederland zijn er veel gebieden waar dit nog steeds speelt."

Ervaringsdeskundigen

'S Jongers wist als twintiger de sociale ladder te beklimmen. Al spreekt hij zelf liever van een donkere tunnel waar hij doorheen kroop. Nu dat gelukt is, pleit hij voor een hervorming van de manier waarop er in Nederland beleid wordt gemaakt. "Ervaringskennis is ontzettend belangrijk. Nu luisteren we naar een ervaringsdeskundige en krijgt hij een cadeaubon en gaan wij met zijn allen borrelen en bedenken hoe het beter kan. Dat kan echt niet langer."

Volgens 'S Jongers zouden ervaringsdeskundigen een permanente rol moeten krijgen in overheidsorganisaties. "We hebben de mond vol van niet 'praten over', maar 'praten met'. Maar volgens mij gaat het over samen beslissen. Keer je eens naar die mensen toe, vraag wat zij denken nodig te hebben. Dat is waar de crux zit."

Met zijn boek bevraagt 'S Jongers het beleid dat in de afgelopen decennia is opgetuigd. Want weten al die hoogopgeleide beleidsmakers nog wel hoe het leven aan de onderkant eruitziet? "Bepaalde sociale grondrechten zijn verwaarloosd. Dat beeld van de verslaafde zwerver die daar zelf voor kiest, gaat al lang niet meer op. Als je dat denkt, ben je al heel lang niet meer in een daklozencentrum geweest."

Luister Nooit Meer Slapen op ieder moment van de dag

Nooit Meer Slapen is hét nachtelijke cultuurprogramma van de VPRO op NPO Radio 1 waarin elke werkdag een uur lang - van middernacht tot 01.00 uur - een inspirerende gast uit de kunst, cultuur of actualiteit wordt geïnterviewd over werk én leven.

Volg Nooit Meer Slapen op Instagram, en luister alle gesprekken, ook overdag, in NPO Luister of uw favoriete podcastapp.

Ster advertentie
Ster advertentie