Buitenland
KRO-NCRV

Bijna 150 dagen oorlog: hoe kijken Russen hier nu naar?

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Bijna 150 dagen oorlog: hoe kijken Russen hier nu naar?

Er is geen vrije media meer en een groot deel van de oppositie zit gevangen of is gevlucht. Oud-Ruslandcorrespondent Frank Hendrickx zoekt naar andere manieren om te weten te komen hoe er in Rusland gedacht wordt over de oorlog (die geen oorlog mag heten). Hij vertelde erover bij Spraakmakers.

Berichten uit Moskou

Frank Hendrickx was tussen 2000 en 2004 correspondent in Rusland. Omdat onafhankelijke journalistiek steeds schaarser wordt in Rusland appt hij via een berichtenservice met Jevgeni (45), een verkoopmanager in Moskou die wél durft te praten over de impact van de oorlog op zijn land.

"In Rusland is iedereen die tegen de oorlog is een verrader", zegt Hendrickx. Daarom kan hij weinig over de identiteit van Jevgeni vertellen. Dit kan hem – net als anderen die zich tegen Poetins oorlog uitspraken – duur komen te staan. "Hij werkt in de zakenwereld en maakt zich zorgen waar zijn land naartoe gaat."

In het appverkeer geeft Jevgeni een kijkje in het leven van Russen en hoe dit is veranderd sinds Poetin bijna 150 dagen geleden Oekraïne binnenviel. In de Volkskrant-rubriek die hieruit ontstaan is (Bericht uit Moskou) wil Jevgeni lezers meegeven dat niet iedere Rus de oorlog steunt.

Tegen Poetin

Volgens Jevgeni laten de opiniepeilingen in Rusland zien dat zeker 80 procent van de Russen Poetin wél steunt. Hendrickx duidt dit aantal: “Een grote groep op het platteland leeft onder moeilijke omstandigheden. Die denken niet aan politiek, die zijn gewoon aan het overleven."

Vooral in de steden zijn er miljoenen Russen (zo’n 20 procent) die tegen de oorlog zijn, maar dit aantal is moeilijk te peilen volgens Hendrickx. "Er worden geen gesprekken meer gevoerd of op straat gediscussieerd. Als er iemand bij komt staan die men niet goed kent, dan stopt het gesprek gewoon uit angst.” De ervaring leert dat je uitspreken in Rusland je een jarenlange gevangenisstraf kan kosten.

Steun voor Poetin

Toch gaat een groot deel van de bevolking wel mee in het narratief dat Poetin dag in dag uit uiteenzet op de staatsmedia. "Die groep is gevoelig voor het idee dat Rusland onrecht is aangedaan, vernederd wordt en omsingeld is."

Bij veel Russen bestaat volgens Hendrickx het idee: "onze leider zal het wel beter weten dan wij". Ze steunen Poetin in de oorlog en daarbuiten uit angst dat het land zonder hem in chaos vervalt.

Verscheurde families

Door de situatie worden hele Russische families verscheurd, blijkt ook uit het appcontact met Jevgeni. Hij vertelt waarom zijn ouders de 'speciale militaire operatie' wél steunen. "Zij hebben het gevoel dat ze de mensen daar helpen omdat ze onderdrukt worden door nazi’s", aldus Hendrickx.

De ouders van Jevgeni denken dat de beelden van bombardementen in scène zijn gezet. “De polarisatie is zo extreem dat hij bijna niet meer kan praten met zijn moeder.” Voor zijn moeder is haar zoon nog nét geen verrader, vertelt Hendrinckx. "Ze zegt dat ze spijt heeft dat hij zo opgevoed is en dat hij antipatriottisch is omdat hij nooit op Poetin heeft gestemd."

Iets doen

Jevgeni heeft volgens de Volkskrantjournalist niet de illusie dat hij met zijn berichten de oorlog kan stoppen. Wel vindt hij het volgens Hendrickx belangrijk dat mensen in het Westen weten hoe het komt dat Russen zo denken. "Het is iets heel kleins, maar hiermee heeft hij het gevoel dat hij toch niet iets kan doen."

Praat mee met Stand.nl in de Spraakmakers Community

Niet alleen luisteren, maar ook meepraten? In de Spraakmakers Community kun je reageren op de stelling en als je wil sturen we je als eerste een nieuwsbrief met de stelling. Tot 10.00 kun je ook bellen met het gratis telefoonnummer 0800-1101 Aanmelden kan hier.

Ster advertentie
Ster advertentie