Colombiaanse drugsbaron opgepakt: 'Maar zijn opvolger staat al klaar om het over te nemen'

De 50-jarige Usuga stond aan het hoofd van de Clan del Golfo, de 'Golfbende', een drugsnetwerk 1200 gewapende bendeleden. Er was een prijs van 3 miljard pesos (zo'n 685.000 euro) uitgeloofd voor informatie over de verblijfplaats van de bendeleider. In de VS was nog eens 5 miljoen dollar (ruim 4 miljoen euro) uitgeloofd voor de gouden tip.

Hutten

De Clan del Golfo houdt zich bezig met internationale cocaïnehandel en illegale mijnbouw en maakt zich volgens de Colombiaanse justitie ook schuldig aan moord, afpersing en witwassen.

Duizenden bendeleden zijn in de loop der jaren opgepakt, soms ver buiten Colombia. Ook meerdere familieleden van Usuga zijn gearresteerd of gedood, maar de bendeleider zelf wist steeds uit handen van de politie te blijven. Agenten vonden soms lege hutten met grote tv's, satellietschotels en dure flessen drank, maar van de drugsbaron zelf was geen spoor te bekennen.

"Usuga verbleef in hutjes. Vier palen, wat planken en dat was het. Hij woonde eerst in grote mansions, maar de politie zat hem de laatste tijd zo dicht op de huid, dat hij nooit lang op dezelfde plek kon blijven", zei Robert-Jan Friele in NOS Met het Oog op Morgen. "Hij gebruikte ook geen digitale communicatiemiddelen meer. Hij deed alles via menselijke koeriers, alsof het nog de middeleeuwen waren. Zo bang was hij om gepakt te worden. Dan heb je veel geld en macht, maar moet je de hele tijd vluchten."

800 militairen

In 2015 werd de jacht op Usuga geïntensiveerd. Tientallen bendeleden uit zijn directe omgeving werden gedood of opgepakt, justitie ging achter zijn geld aan en de voortdurende politieacties dwongen hem steeds nieuwe schuilplaatsen te zoeken. In 2017 verscheen er een video waarin de bendeleider aanbood zichzelf over te geven, maar dat leidde toen niet tot zijn arrestatie.

Het is de politie nu dus toch gelukt hem op te sporen. Bij de politieactie onder de naam Operatie Osiris werden vrijdag 800 militairen en 22 helikopters ingezet. Bij de actie is een agent om het leven gekomen. Usuga werd gearresteerd in de regio Uraba, een landelijk gebied in de provincie Antioquia.

Friele: "Dit is voor de Colombiaanse en Amerikaanse autoriteiten een grote klapper. Maar de vraag is of zijn arrestatie veel oplost op drugssmokkelgebied, want de clan waarvan deze man de baas was, zal gewoon doorgaan. Zijn opvolger staat waarschijnlijk al klaar om het over te nemen."

Levenslang

Friele denkt niet dat Usuga ooit nog vrijkomt. "Hij is in Colombia bij verstek veroordeeld wegens moord. Daar heeft hij veertig jaar voor gekregen. Bovendien is de kans heel groot dat hij wordt uitgeleverd aan Amerika en daar lopen nog drie zaken tegen hem. Daar kan hij levenslang voor krijgen."