‘Hoe Noord-Korea ook had kunnen zijn: ruig, maar vrij’

Guerrilla-strijders

Zo had Noord-Korea óók kunnen zijn, zegt Remco Breuker, hoogleraar Koreastudies aan de Universiteit Leiden, in Bureau Buitenland. Het ging om een tijd waarin mensen nog naar Noord-Korea konden emigreren. Toen er nog luipaarden en herten rondliepen in een rijk bosgebied. “In die regio, op de grens van Noord-Korea, Rusland en China, moest alles nog uit de grond worden gestampt. Guerrilla-strijders zoals de Noord-Koreaanse Kim Il-Sung zijn daar gehard.” Net als migranten uit Europa die daar naartoe trokken, zoals de beroemde familie Yankovsky uit Polen. Zij werden verbannen uit hun land, kwamen in Siberië terecht en begonnen een nieuw leven in de Noord-Koreaanse stad Chongjin.

Totalitair

De bijzondere geschiedenis van deze familie, die zichzelf diverse keren heeft moeten uitvinden en succesvol was in ondernemen, doet Breuker denken aan een andere tijd die Noord-Korea ook heeft gekend. “Wat er allemaal gebeurde in het Wilde Westen in Noordoost-Azië was niet alleen maar fijn. Maar het ging wel om een vrije samenleving.” Kim Il-Sung was toen nog maar een gewone man, zegt Breuker. “Dat Noord-Korea in de jaren vijftig/zestig zó kon veranderen, dat het zich kon ontwikkelen tot een totalitaire staat, houdt mij bezig”, zegt de hoogleraar. “Ik vraag me af: hoe konden mensen dat laten gebeuren? Je bent er altijd zelf bij. ”

Beschuldigd

Zelf kan Breuker dit drielandenpunt nooit bezoeken, omdat hij op basis van een onderzoek een aantal beschuldigingen heeft gekregen vanuit Pyongyang. En al zou Breuker gaan, dan zou hij daar “nog geen drie dagen overleven”. Deze regio, dat bekendstaat om haar ruige schoonheid, blijft voor hem een ultieme droombestemming.