Defensie-expert: Nederlandse F35's mogelijk in actie boven Belgische luchtruim bij dronegevaar

Nederland en België delen de verantwoordelijkheid voor het bewaken van het luchtruim boven de Benelux. "Om de aantal weken wisselt de verantwoordelijkheid", vertelt Wijninga. "Het ene moment is België verantwoordelijk, daarna gaat de beurt weer naar Nederland."

"Het kan dus goed zijn dat als er in België iets gebeurt waarbij men zegt: 'We moeten nu ingrijpen', dat het Nederlandse F-35’s zijn die in actie komen", aldus de defensie-expert van denktank HCSS. "Of omgekeerd, dat er in Nederland iets plaatsvindt en Belgische F-16’s moeten ingrijpen."

De afgelopen dagen werd België opgeschrikt door indringers in het luchtruim. In de nacht van zaterdag op zondag, en ook zondagavond, vlogen meerdere onbemande vliegtuigjes over vliegbasis Kleine-Brogel, op slechts tien kilometer van de Nederlandse grens. Op die basis liggen Amerikaanse kernwapens opgeslagen.

'Vraag wie hierachter zit'

De drones waren geen hobbytoestellen, maar van een groter en professioneler type, met een "duidelijke opdracht", stelde de Belgische defensieminister Theo Francken op X. Mogelijk zijn de drones afkomstig uit Rusland, al houdt Wijninga nog een slag om de arm. "Het is natuurlijk de vraag wie hierachter zit. Het kunnen ook avonturiers zijn of actiegroepen. Maar als dit valt te herleiden tot een Russische oorsprong, dan maakt het deel uit van hybride oorlogsvoering."

Volgens Francken wees het vliegpatroon van de drones erop dat het geen hobbyvliegers waren. Bovendien bleven de drones hangen boven strategische plekken. "Er moeten inderdaad professionals aan het werk zijn geweest", zegt Wijninga, gespecialiseerd in luchtverdediging. "Maar die kunnen ingehuurd zijn, hetzij door een buitenlandse actor, hetzij door een binnenlandse actiegroep."

Er wordt een verband gelegd met de bevroren tegoeden van de Russische Centrale Bank, die in België zijn gestald en waar de Europese Commissie beslag op wil leggen om ze aan Oekraïne te geven. "Het is gissen", benadrukt Wijninga.

Kernwapens

De vraag is volgens Wijninga waarom de drones boven België vlogen, en niet boven Nederland. "Met de acties boven Kleine-Brogel, nog geen tien kilometer van de Nederlandse grens, zag men die drones uiteindelijk in noordelijke richting verdwijnen, richting ons land. Het zou best kunnen dat ze daar vandaan komen. Ik neem aan dat Belgische en Nederlandse autoriteiten er bovenop zitten om te achterhalen wat er precies aan de hand is."

De vliegbasis in Kleine-Brogel is een strategisch doelwit. "Daar liggen Amerikaanse kernwapens opgeslagen, en die basis wordt ook door Amerikaanse eenheden bewaakt. Dit zal zeker de nodige Amerikaanse aandacht krijgen", zegt Wijninga.

Ook Nederland heeft zeer vermoedelijk Amerikaanse kernwapens, op vliegbasis Volkel. "We zijn daar inmiddels heel open over", antwoordt Wijninga op de vraag of dat klopt. "In Nederland zijn er dus ook doelen die bedreigd kunnen worden. Absoluut."

Kwetsbaar

Nederland kan zich daar nu niet goed tegen wapenen. "Als drones laag vliegen, kan het zijn dat ze verdwijnen van het radarscherm door de ruis die ontstaat doordat de radar ook bomen en huizen ziet. Een speciale droneradar, die ooit is ontwikkeld uit een radar die vogeltrek moest volgen, is daar veel beter geschikt voor. Die zou je op een paar plaatsen rond zo’n strategische basis kunnen neerzetten."

"Ik neem aan dat er nu naarstig wordt gekeken: hoe komen we zo snel mogelijk aan meer van die systemen?", vervolgt Wijninga. "Vervolgens moet er een prioriteitenlijst worden gemaakt met de doelen die we eerst moeten beschermen. Denk aan de haven van Rotterdam, maar ook aan Volkel. Ik denk dat de Amerikanen daarop zullen aandringen. Misschien komen ze zelfs zelf wel met eigen systemen."