Buitenland
VPRO

Wankel staakt-het-vuren Israël en Iran: 'Trump heeft nieuwe realiteit afgedwongen in de regio'

foto: AFP / Atta Kenare.
  1. Nieuwschevron right
  2. Wankel staakt-het-vuren Israël en Iran: 'Trump heeft nieuwe realiteit afgedwongen in de regio'

Donald Trump meldde vanmorgen met grote letters dat er een staakt-het-vuren zou zijn bereikt tussen Israël en Iran. Maar inmiddels lijkt dat op losse schroeven te staan. Beide landen beschuldigen elkaar ervan het staakt-het-vuren te schenden. "Er ontstaat een nieuwe status quo in de regio", vertelt VPRO-journalist en Midden-Oostenkenner Abdou Bouzerda in Bureau Buitenland.

Video niet beschikbaar

Nieuwe realiteit

De situatie is nu is vergelijkbaar met Gaza vóór 7 oktober, waarbij Israël kan aanvallen als ze dat wenselijk vinden, legt Bouzerda uit. "Bijvoorbeeld als Iraniërs wapenfabrieken gaan openen of toch besluiten uranium te verrijken. Dan kan Israël besluiten om opnieuw aanvallen uit te voeren. Dat is de nieuwe realiteit."

Volgens de Midden-Oostenkenner is de positie van Iran aan de onderhandelingstafel over een nucleair akkoord verzwakt. "Dat was één van de doelen van Israël: laten zien dat ze hard kunnen toeslaan. En de psychologische barrière doorbreken van een directe Israëlische interventie met Amerikaanse dekking in Iran. Dat is Netanyahu gelukt."

Hoe maakt Iran de balans op? Zelf beweert het land te hebben gewonnen. Immers heeft er geen regime change plaatsgevonden, zoals de Israëlische leider Netanyahu dat wenste. "Dat is gedeeltelijk waar, maar de militaire leiding heeft wel flinke klappen gekregen."

Quote

"Als Iraniërs wapenfabrieken gaan openen, of toch besluiten uranium te verrijken, kan Israël besluiten om opnieuw aanvallen uit te voeren. Dat is de nieuwe realiteit."

Abdou Bouzerda, Midden-Oostenkenner

'Compromis een reëler scenario dan escalatie'

Daarmee blijft een mogelijke aanval van Israël op Iran boven de markt hangen, vertelt Bouzerda. "Iran zal daarom op zoek gaan naar Europese partijen voor diplomatieke rugdekking. Het land wil geen Noord-Korea worden, maar juist aansluiten bij de wereldmarkt. Met landen als Duitsland en Frankrijk zullen ze zoeken naar veiligheidsgaranties."

Binnenlands vreest Bouzerda dat het regime in Teheran repressiever gaat worden. "Er kan een heksenjacht ontstaan, omdat er veel infiltranten hebben samengewerkt met Israël. Dat zal voor de bevolking niet goed uitpakken. De hardliners kunnen dappere Iraniërs die voor vrijheid strijden onder één kam scheren met saboteurs."

Trump claimt ondertussen succes in de regio. "Ze hebben de Iraniërs misschien niet op de knieën gekregen, wél hebben de Amerikanen en Israëliërs een nieuwe realiteit afgedwongen. Aan de onderhandelingstafel zijn ze sterker." Volgens de Midden-Oostenkenner is een diplomatiek compromis een reëlere optie dan totale escalatie. "Voorlopig verwacht ik geen oplaaiing van de oorlog."

Wankel staakt-het-vuren Israël en Iran & Zelensky ‘hangt erbij’ op NAVO-top - Bureau Buitenland

Bureau Buitenland

Bureau Buitenland: internationaal nieuws, reportages en geopolitiek. Met achtergronden en opmerkelijke verhalen uit het buitenland. Dagelijks te horen tussen 13:30 en 14:00 uur, of terug te luisteren als podcast.

Volg Bureau Buitenland ook op LinkedIn en Instagram.

Ster advertentie
Ster advertentie